هر روکش دندان چقدر عمر می‌کند؟
بنا به دلایل مختلفی اعم از تیرگی یا فاصله بین دندان‌ها و عوامل دیگر ممکن است به روکش یا کاشت دندان نیاز پیدا کنیم. به طور کلی در حال حاضر دو نوع روش برای ترمیم دندآن‌ها وجود دارد که یکی ایمپلنت یا همان کاشت دندان و دیگری روکش کردن دندان است که شامل انواع مختلفی میشود.
وقتی ریشه دندان خراب شده باشد باید به سراغ ایمپلنت و جایگزینی دندان برویم. در این روش دندان کشیده میشود و برای پر کردن جای خالی آن که هم در جویدن غذا و هم در زمینه زیبایی دهان و دندان مسئله ساز میشود، ایمپلنت صورت می‌گیرد. ابتدا فلزی از جنس تیتانیوم به عنوان ریشه مصنوعی یا پین به فک متصل میشود و سپس بعد از گذشت چند ماه بسته به شرایط فک و دیگر دندان‌ها، خودایمپلنت قرار می‌گیرد.
اما در شرایطی که ریشه دندان سالم باشد و در بیشتر مواقع به خاطر زیبایی بیشتر از جمله پر کردن فاصله بین دندان‌ها، یکدست کردن و سفیدسازی آن‌ها از روکش کردن یا ونیر استفاده میشود.
روکش دندان چیست و چه انواعی دارد؟
تاثیر لبخندی زیبا در اعتماد به‌نفس و جایگاه اجتماعی بر کسی پوشیده نیست. اگر فاصله بین دندان‌ها یا ترتیب آن‌ها و گاهی یک لکه یا پریدگی و در بعضی از موارد سیاهی جا مانده از پر کردن دندان باعث آزردگی خاطر شخصی بشود، چاره کار او برای رفع این نواقص روکش کردن دندان است. روکش همچنین برای کمک به استحکام دندان نیز کاربرد دارد.
ونیر یا همان روکش دندان به هر گونه پوششی اطلاق میشود که سطح دندان‌ها را می‌پوشاند. در روش‌های قدیمی باید دندان تراشیده و کاملا قالب گرفته می‌شد تا روکش بر روی آن نصب شود. اما امروزه روش‌های مدرنی وجود دارد که روکش دندان را کاملا متحول کرده‌اند.
برای ترمیم ظاهر دندان با در نظر گرفتن شرایط دو نوع روش کلی در دندان‌پزشکی رایج است:
- تاج دندان یا کلاه
- روکش دندان
تاج دندان ضخامتش بیشتر است و همچون کلاهی کاملا بر روی دندان قرار می‌گیرد و کاملا آن را می‌پوشاند؛ اما روکش فقط رویه جلوی دندان را در بی‌گیرد و ضخامت کمتری دارد.
انواع روکش
1)روکش فلزی
روکش یا تاج فلزی برای دندان قدیمی‌ترین روش ترمیم ظاهر دندان است.
معمولا از طلا، پلاتینیوم، یا آلیاژی از طلا یا پلاتینیوم و فلزهای دیگر مانند، کروم، نیکل، کبالت و گالیوم ساخته میشود.
روکش یا تاج فلزی دوام بسیار بالایی دارد اما ایراد اصلی آن داشتن ظاهری نا‌زیبا و غیر منطبق بر معیارهای زیبایی امروز است.
استفاده از روکش فلزی به دلیل استحکام آن موجب می‌شد که چندان نیاز به تراشیدن دندان نباشد.
علاوه بر ایراد ظاهری مشکل دیگری که روکش‌های فلزی مرغوب نظیر طلا ایجاد می‌کنند هزینه بالای آن‌هاست. به همین دلیل رفته رفته طلا جای خود را به فلزها و آلیاژهای ارزانتر داده است.
امروزه اگرچه همچنان از روکش یا تاج فلزی استفاده میشود؛ اما بیشتر در دندآن‌هایی به کار می‌روند که در معرض دید قرار نداشته باشند و اغلب روکش‌هایی فلزی امروزه در نهایت با پوششی از پرسلین یا سرامیک پنهان می‌شوند. از دیگر مزایای روکش فلزی این است که ساییدگی دندان‌ها در آن کمتر اتفاق میافتد.
2)روکش ترکیبی فلز و پرسلین یا فلز و سرامیک
این نوع روکش ترکیبی است و استحکام و دوام فلز و در عین حال زیبای روکش سرامیکی یا پرسلین را همزمان دارد.
در اصل ساختار آن با فلز مستحکم شده و از سرامیک تنها برای زیبایی ظاهرش استفاده میشود.
از معایب این روش این نکته است که در محل اتصال دندان و لثه حاشیه‌ای تیره از فلز دیده میشود که هرچه زمان بیش‌تری بگذرد و لثه بیشتر تحلیل برود، زننده‌تر میشود. ساییدگی دندان‌ها هم در این روش بیشتر اتفاق میافتد.
3)لمینت با روکش سرامیکی یا پرسلین
این روش به خاطر زیبایی و طبیعی‌تر به نظر رسیدنش معروف است.
لیمنت می‌تواند از جنس سرامیک یا پرسلین باشد. به نسبت روکش فلزی یا تاج دندان به تراشیدن مقدار کمتری از لایه مینای دندان نیاز دارد.
برای لمینت دندان ابتدا باید دندان‌ها بررسی شده و در صورت نیاز به پر کردن و این قبیل کارها انجام شود. مرحله بعدی تراشیدن دندان‌ها به میزان لازم است و سپس دندآن‌های قالب‌گیری می‌شوند.گاهی در حد فاصل آماده شدن لمینیت دندان‌های قالبی موقت از همان جنس بر روی دندان قرار می‌گیرد که تصویر مناسبی از نتیجه نهایی به دست می‌دهد.
لمینت از نظر میزان استقامت و زیبایی بسیار گزینه مناسبی است و از سال‌ها پیش جهت زیباسازی لبخند ستارگان سینما در هالیوود استفاده می‌شده است.
لمینت معمولا بین 15 تا 20 سال دوام می‌آورد. البته مدت زمان ماندگاری آن به عوامل متعددی مانند وضعیت دندان‌ها، نوع و میزان مراقبت و رسیدگی به آن‌ها، رژیم غذایی و عوامل تاثیر گذار دیگر از جمله توانایی و تجربه دندان‌پزشک و تکنسین‌هایی که عمل لمینت را انجام داده‌اند، بستگی دارد.
از معایب لمینت هزینه بیشتر آن در مقایسه با کامپوزیت است.
برای لمینت معمولا از پرسلین استفاده میشود که دو نوع دارد.
پرسلن جاکت کروان که امروزه به دلیل استحکام و ماندگاری پایینش منسوخ شده و در گذشته به کار می‌رفته است.
پرسلن مدرن که همان ظاهر و زیبایی پرسلن جاکت کروان را داشته و در عین حال دوام و استحکام بسیار بیش‌تری دارد.
4)روکش زیرکونیا
زیر کونیا از جدیدترین متریال‌هایی است که برای ترمیم زیبایی دندان‌ها استفاده میشود و علاوه بر ظاهری زیبا دوام و استقامتی به اندازه فلزات دارد و در عین حال از حساسیت‌های احتمالی ناشی از فلزات در این روش خبری نیست.
در حال حاضر زیرکونیا به عنوان بهترین روکش دندان از هر نظر شناخته میشود و تمام مراحل طراحی و ساخت آن دیجیتال بوده که دقت و سرعت را در طراحی و ساخت بسیار بالا میبرد.
زیرکونیا علاوه بر سازگاری بالا با بدن انسان که از پوسیدگی و ایجاد بوی ناخوشایند در دهان جلوگیری می‌کند، عایق سرما و گرما بوده و از بروز درد‌های ناشی از حساسیت بالای دندان در هنگام خوردن یا نوشیدن جلوگیری می‌کند.
5)کامپوزیت دندان
کامپوزیت در واقع قالب گرفتن دندآن‌هاست با نوعی رزین که برای پر کردن دندان هم استفاده میشود و در مقایسه با روش‌های دیگر، هزینه و زمان کمتری نیاز دارد.
معمولا در این روش نیازی به تراشیدن دندان‌ها نیست و عمل کامپوزیت توسط دندان‌پزشک در یک جلسه تمام میشود.
از مزایای کامپوزیت علاوه بر صرف هزینه و زمان کمتر، قابل بازگشت بودن آن و حفظ شکل طبیعی دندان‌هاست. همچنین به نسبت سایر روش‌ها ترمیم آن آسانتر است اما از طرفی دوام و استقامت کمتر و رنگ‌پذیری بیش‌تری نسبت به لمینت دارد.
عمر مفید این روش معمولا بین 6 تا 8 سال است و طبعا مثل سایر روش‌ها طول عمر مفید آن تابع عوامل بسیاری است؛ از متریال مورد استفاده تا پزشک معالج و ... .
معمولا وقتی که تنها یک یا تعداد معدودی از دندان‌های عمدتا جلویی نیاز به ترمیم داشته باشند کامپوزیت توصیه میشود.
مطالعه بیشتر: کامپوزیت دندان و هر آنچه درباره آن باید بدانید
انواع کامپوزیت‌ها
کامپوزیت ماکروفیل
نسل اول کامپوزیت‌ها هستند که با وجود استحکام و دوام قابل قبول، چون از زیبایی و ظاهر طبیعی به اندازه لازم برخوردار نبوده‌اند، در حال حاضر رایج نیستند.
کامپوزیت‌های میکروفیل
نسل بعدی کامپوزیت‌ها اگرچه از منظر زیبایی بر کامپوریت‌های پیش از خود برتری دارند و کارکردن بر روی آن‌ها و شکل دادن‌شان آسانتر است، اما از استحکام چندانی برخوردار نیستند.
کامپوزیت‌های هیبریدی
این نوع از کامپوزیت‌ها هم از استقامت کامپوزیت‌های نسل اول بهره برده‌اند و هم زیبایی کامپوزیت‌های میکروفیل را دارا هستند.
نانو کامپوزیت‌ها
آخرین نسل کامپوزیت‌ها هستند که عرضه شده‌اند و از هر نظر بر کامپوزیت‌های قبلی برتری دارند.
دیدگاه ها