عوارض و موارد مصرف کلردیازپوکساید

کلردیازپوکساید(Chlordiazepoxide)

نام رایج : کلردیازپوکساید

نام تجاری : Librium , Mitran

رده بندی مصرف در حاملگی : D  

رده بندی درمانی : ضد اضطراب ، ضد تشنج ، آرام بخش ، خواب آور

رده بندی فارماکولوژیک : بنزودیازپین های طولانی اثر

کاربرد و موارد مصرف کلردیازپوکساید

این دارو معمولا برای درمان اضطراب و بی خوابی به کار می رود از دیگر کاربرد های این دارو:

• از بین بردن عوارض محرومیت از الکل
• از بین بردن اضطراب قبل جراحی
• شل کننده عضلات آمنیوتیک
• ضد تشنج
• آرام بخش

عوارض جانبی کلردیازپوکساید

• دستگاه عصبی مرکزی(CNS):
  اغتشاش شعور ، آتاکسی(ناهماهنگی حرکت عضلات) ، علائم خارج هرمی ، بی حالی ، خستگی ، ضعف عضلانی 
• دستگاه گوارش(GI):
  تهوع ، یبوست ، استفراغ
• قلبی عروقی(CV):
  ادم ، افت فشار خون
• دستگاه تناسلی(G.u):
  بی نظمی قاعدگی
• مایعات بدن(Hem):
  اگرانولوسیتوز
• پوستی(Derm):
  بثورات جلدی ، زردی

اشکال دارویی موجود

5mg , 10mg: قرص(Tablets)

چقدر مصرف کنیم!

• برای درمان اضطراب و فشار عصبی شدید:
  بالغین:20mg-25mg خوراکی 3یا4بار در روز
• برای درمان اضطراب و فشار عصبی خفیف تا متوسط:
  بالغین:5mg-10mg خوراکی 3یا4بار در روز
• کودکان بزرگتر از 6 سال و سالمندان و بیماران بسیار ضعیف:5mg خوراکی 2 تا 4 بار در روز(حداکثر دوز خوراکی 10mg دو یا سه بار در روز است.)
• برای درمان اضطراب قبل از جراحی:
  بالغین:10mg-50mg خوراکی 3یا 4 بار در روز قبل از جراحی
• برای از بین بردن عوارض محرومیت حاد الکل:
  بالغین:50mg-100mg وریدی یا عضلانی در روز (حداکثر دوز روزانه 300mg است)

موارد منع مصرف کلردیازپوکساید (کنترا اندیکاسیون)

در صورتی که حساسیت مفرط به این دارو و خانواده بنزودیازپین ها دارید از مصرف آن اجتناب کنید.

در صورت داشتن موارد زیر این دارو ممنوعیت مصرف دارد:

• آتاکسی(ناهماهنگی حرکت عضلات)
• میاستنی گراویس(ضعف حاد عضلانی)
• نقص شدید کبدی
• کاهش شدید تهویه تنفسی
• گلوکوم(آب سیاه)زاویه بسته حاد
• مسمومیت با الکل یا مخدر
• در صورت داشتن نارسایی کبدی یا کلیوی ، کاهش سطح شعور یا پورفیری نیز این دارو باید با احتیاط مصرف شود.

تداخلات دارویی

مصرف همزمان این دارو با داروهای زیر باعث تضعیف سیستم عصبی مرکزی می شود:

• ضد افسردگی ها:مثل پاروکستین ، فلووکسامین ، فلوکستین  ، سیتالوپرام ، سرترالین ، بوپروپیون ، آمی تریپتیلین ، نورتریپتیلین و…
• باربیتوراتها: فنوباربیتال ، پنتوباربیتال ، سکوباربیتال
• بیهوش کننده های عمومی: دی نیتروژن مونوکسید ، ایزوفلوران ، هالوتان ، پروپوفول ، بنزودیازپین ها مثل میدازولام
• مهارکننده های MAO: سلژیلین ، موکلوبماید ، فنلزین ، ایزوکاربوکسازید 
• در مصرف همزمان با دیگوکسین و فنی توئین امکان افزایش سطح دارو وجود دارد.
• در مصرف همزمان با آنتی اسید ها امکان تاخیر در جذب کلردیازپوکساید وجود دارد.

کودکان و شیردهی

بی خطری این دارو در کودکان زیر 6سال اثبات نشده است بنابراین از مصرف آن خودداری کنید.

این دارو در شیردهی نیز نباید مصرف شود.

مصرف در بارداری

این دارو در رده بندی گروه D در بارداری قرار دارد که به این معناست برای جنین خطرناک است و زمانی که استفاده از این دارو برای مادر باردار اجتناب ناپذیر است و خطرات احتمالی پذیرفته شده است پزشک این دارو را تجویز می کند. از جمله عوارض جانبی محتمل می توان به سقط جنین، عقب ماندگی رشد داخل رحمی ، نقص عملکردی ، سرطانزایی ، بثورات پوستی ، تورم به دلیل احتباس مایعات و زردی اشاره کرد.

مسمومیت و درمان

مسمومیت با این دارو می تواند منجر به خواب آلودگی ، اغتشاش شعور ، کما ، تنگی نفس ، کاهش ضربان قلب ، کاهش فشار خون شود.فلومازنیل به عنوان آنتاگونیست بنزودیازپین ها می تواند موثر باشد.ممکن است تهویه مکانیکی و لوله گذاری تراشه نیاز شود.تزریق مایعات وریدی و وازوپرسورها مثل دوپامین و فنیل افرین در درمان ضربان قلب پایین موثر است. لاواژ و تخلیه معده فقط در صورتی موثر است که بیمار تازه این دارو را مصرف کرده باشد.

احتیاط و نکات مصرف

• در بیماران با اختلال کبدی و کلیوی اگر ضرورت بر مصرف دارو است در دوز های کمتر باید تجویز شود.
• در طی درمان یا بعد از آن ممکن است تغییراتی در نوار قلب بوجود بیاید.
• این دارو را ناگهان قطع نکنید زیرا سبب بروز علایم محرومیت می شود.
• تا مشخص نشدن علائم دارو بر روی سیستم عصبی مرکزی از فعالیت هایی که نیازمند هوشیاری هستند خودداری کنید.
• این دارو بیشتر از مقدار تجویز شده نباید مصرف شود زیرا ممکن است باعث وابستگی شود.
• در صورتی که قصد عمل جراحی یا مراجعه به دندانپزشکی دارید پزشک خود را از مصرف کردن این دارو مطلع کنید زیرا ممکن است باعث افزایش اثر بیهوش کننده ها شود.
• در صورت فراموش کردن یک دوز دارو پس از به خاطر آوردن دارو آن را مصرف کرده و از 2 برابر کردن دوز دارو در نوبت بعدی خودداری کنید.

فارماکودینامیک و فارماکوکینتیک

این دارو سیستم عصبی مرکزی را در لیمبیک و ساب کورتیکال تضعیف می کند و اثر ضد اضطرابی اعمال میکند. اگر از راه خوراکی مصرف شود به خوبی جذب می شود و عمده دارو به پروتئین متصل می شود.این دارو در کبد متابولیزه می شود و دفع آن از طریق ادرار است.

اوج اثر کلردیازپوکساید نیم تا 4 ساعت است.