چرا چکاپ سالیانه دندان اهمیت دارد؟

مراجعه به دندانپزشک نباید فقط به مواقعی که درد یا مشکل خاصی داریم محدود شود. پیش‌گیری همیشه بهتر و البته ارزان‌تر از درمان است. چکاپ منظم دهان و دندان تنها به سالم و زیبا نگه داشتن دندان‎ها کمک نمی ‎کند بلکه دلایل دیگری هم برای ضرورت این مساله وجود دارد. بنابراین حتی مواقعی که فکر می‌کنیم دندان‌هایمان شرایط خوبی دارند و مشکلی در این زمینه وجود ندارد باز هم نباید از چکاپ منظم دندان‌ها و مراجعه به دندانپزشک برای حداقل هر 6 ماه یکبار، غافل بمانیم. بهترین راه مراقبت و حفظ سلامت و زیبایی دندان‌ها علاوه بر رعایت نکات بهداشتی و عمل به توصیه‌های دندانپزشکان، چکاپ منظم سالیان دندان‌ها است و با رعایت این نکته می‌توانیم از پوسیدگی کامل یک دندان یا نیاز به عصب‌کشی و دیگر مراحل گران‌تر، پیچیده ‎تر و دردناک‎ تر درمانی در دندا‌پزشکی جلوگیری کنیم.

سرطان دهان

سرطان دهان یک بیماری جدی و بسیار خطرناک است که نشانه‌های اولیه آن ممکن است کاملا متفاوت و گوناگون باشند. بدون آگاهی دقیق از نشانه‌های اولیه هجوم این بیماری، سرطان دهان قابل تشخیص نیست و می‌تواند به سرعت پیشرفت کرده و نه فقط سلامت دهان و دندان بلکه جان افراد را نیز تهدید کند. اما خوشبختانه اگر به موقع و در مراحل ابتدایی به وجود این بیماری پی ببریم، در اغلب موارد به آسانی قابل درمان خواهد بود.
دندانپزشکان کاملا آموزش دیده‌اند تا این نشانه‌ها و علائم را تشخیص بدهند و با چکاپ منظم هر 6 ماه یکبار شانس اینکه به موقع سرطان دهان تشخیص داده شود، بسیار بالاتر است. پی بردن به وجود این بیماری در مراحل اولیه کلید درمان موفقیت‌آمیز است و در حالی که افراد ممکن است به ناهنجاری‌های دهانی توجه نکنند، دندانپزشک حتما متوجه خواهد شد. آزمایش دهان برای علائم سرطان با ولسکوپ یک روش کاملا بدون درد و غیر تهاجمی است و حداکثر 1 یا 2 دقیقه زمان می‌برد. در این آزمایش نشانه‎ های نامرئی بافت‌های مرده ناشی از وجود تومورها توسط تاباندن یک نور ویژه در داخل دهان بررسی می‎ شوند.

هم زمان کمی نیاز دارد، هم بدون درد بوده و ممکن است جان ما را نجات بدهد، همچنان نیاز به فکر کردن دارد؟ 

 

پلاک، تارتار(جرم) و پوسیدگی 

 

حتی برای سخت‎‌کوش ترین‌ها که تمام اصول بهداشت دهان و دندان را رعایت کرده و مسواک و نخ دندان و دهان‌شویه را به میزان لازم و توصیه شده استفاده  می‎کنند، نقاط کوچکی در دهان و بین دندان‎ها وجود دارد که جا بمانند و دسترسی به آن‌ها سخت باشد. وقتی پلاک بر روی دندان شکل می‌بندد زدودنش سخت‌تر می‎شود و با تثبیت و تبدیل شدنش به تارتار رهایی از آن بدون کمک حرفه‎ ای از دندانپزشکان تقریبا غیر ممکن است. جرم‎گیری و پاکسازی مرتب دندان‌ها از فرسایش و ایجاد حفره در آن‌ها که به پوسیدگی دندان منجر می‌شود، پیشگیری می‌کند. 

پوسیدگی دندان وقتی در حال اتفاق افتادن است به‌ندرت نشانه‌های هشداری خاصی دارد، به‌جز یک درد مختصر آن هم هنگامی که دندان دیگر پوسیده شده است. وقتی آسب وارد شده است ناچار می‌‌شویم به دندان‎پزشک مراجعه کنیم تا پوسیدگی و دیگر مشکلات دندان‎ها رو پر کرده و برطرف کنند. از همه این مصائب می‎توان با مراجعه منظم به پزشک متخصص دندانپزشک و پاکسازی دندان‌ها و حل کردن مشکل پلاک و تارتار پیش از آنکه مخرب شوند، دوری کرد. پاکسازی و جرم گیری دندان همچنین ارزان‌تر از پر کردن دندان است و اگر نگرانی از بابت هزینه شما را از انجام این‎کارها باز می‎دارد، بهتر است بدانید که بعدا هزینه بیشتری به شما تحمیل خواهد شد.

 

 

بیماری‌های لثه

 

تشکیل پلاک و تارتار بر روی دندان نه تنها به پوسیدگی دندان‎ها منجر می‎شود، بلکه همچنین می‎تواند فرسایش و ساییده شدن بافت لثه را نیز به‌دنبال داشته باشد. این مساله وقتی اتفاق می‎افتد که تارتار موجب عفونت در محل اتصال دندان و لثه شده و بین لثه و دندان فاصله بیاندازد. این عارضه به نام جینجیویت یا التهاب لثه می‎شناسند و با پیشرفتش بافتی که لثه را به دندان متصل نگه داشته کاملا از بین ‌می‎ رود. وقتی به این مرحله رسید دیگر رسما یک بیماری لثه است که با ورم و التهاب، خونریزی و کبودی دهان همراه خواهد بود. علاوه براین فروپاشی بافت لثه به از بین رفتن استخوان فک که دندان‎ها را نگه ‌می‌دارد نیز منجر خواهد شد. در این مرحله از دست دادن یا افتادن تمام دندان‎ها به‌همراه هم رایج است و دیگر به روش‌های درمانی جدی توسط یک متخصص نیاز می‌شود.
نه‌ تنها پزشک متخصص برای درمان به تعداد جلسات بیشتری نیاز خواهد داشت و هزینه درمان بسیار بیشتر خواهد شد، بلکه درمان التهاب لثه خشن‎ است و می‎تواند شامل جراحی، پاکسازی به‌شدت عمیق و مصرف دارو باشد. برای عدم مواجهه با تمام این‌ها جرم‎گیری و پاکسازی مرتب دندان توسط دندانپزشک حیاتی است و در شناسایی و تشخیص جینجیویت پیش از آنکه از کنترل خارج نشود نقش اساسی دارد.

 

 

بررسی عادت‌های مضر

عادت‎های بد بسیاری وجود دارند که می‎ توانند تاثیر منفی بر روی سلامت دهان و دندان بگذارند. بعضی از آنها را ممکن است حتی به‌ عنوان عامل مشکل‌ساز در نظر نگیریم.  بعضی از این عادت‌ها به این شرح است : جویدن یخ، جویدن ناخن، فشار دادن آرواره‌ها بر روی هم، دندان قروچه کردن، مرتبا غذاهای شیرین و چسبناک خوردن، بیش از حد محکم دندان را مسواک زدن، ‎نوشیدن قهوه و شراب قرمز و البته که مصرف دخانیات.
وقتی برای چکاپ سالیانه مراجعه می‎ کنید، دندانپزشک می‎تواند هر آسیب احتمالی ناشی از این عادت‎ها را که خودتان متوجه نشده باشید، بررسی کند.  مطلع بودن درباره عادت‎های خاص مخرب به شما اجازه می‎دهد روش زندگی‌تان را تغییر داده و یا اصلاح کرده تا از خرابی‎ ها بیشتر در امان بمانید.

همچنین بخوانید: راز های حفظ زیبایی دندان

چکاپ دندان قبل از بارداری

یکی از مشکلات زمان بارداری عفونت دهان و دندان است ک ممکن است است عفونت به کل بدن پخش شود . اگر قبل از بارداری نیاز به عکس برداری با اشعه ایکس باشد بدون اینکه هیچ آسیبی به جنین برسد  این کار انجام می شود.هورمون های بارداری باعث می شوند دندان هایتان آسیب پذیر تر شوند و احتمال عفونت دهان و دندان را افزایش می دهند برای همین چکاپ قبل از بارداری از وخیم شدن اوضاع دندان هایتان در زمان بارداری جلوگیری می کند.

یافتن مشکلات در لایه‎ های زیرین به کمک اشعه ایکس

یک بخش مهم از معاینه هر 6 ماه یکبار توسط دندانپزشک، رادیوگرافی با اشعه ایکس است که به دندانپزشک این امکان را می‌دهد تا مشاهده کند در زیر سطح دهان چه اتفاقاتی دارد می‌افتد و مشکلاتی را شناسایی کند که با چشم غیر مسلح قابل دیدن نیستند. مشکلاتی مانند دندان‌های بهم چسبیده که راه رشد دندان دیگری را سد کرده باشند. در بیشتر موارد این مساله برای دندان‌ عقل اتفاق می‌افتد.
درباره آسیب در ناحیه استخوان فک هم می‎توان به مواردی نظیر پوکی استخوان، ورم، کیست یا تومور اشاره کرد که تشخیص‌شان بدون اشعه ایکس غیرممکن است. پیدا کردن هرچه سریع‌تر هر کدام از این‌ها یا دیگر بیماری‌های مهم دهان و دندان در درمان کامل آن‌ها بسیار تاثیرگذار است.
مخصوصا در رابطه با بیماری‎های مخربی که سریع پیشرفت می‎ کنند اما علائم خاصی بروز نمی‎ دهند.

بررسی سر، گلو و غدد لنفاوی

علاوه بر معاینه دهان، لثه،  زبان برای نشانه های سرطان دهان یا دیگر بیماری‌ها، دندانپزشک همچنین گلو، آرواره‌ها و غدد لنفاوی که درست زیر فک قرار دارند  را از بابت هرگونه تورم و برآمدگی یا دیگر ناهنجاری‎ های بررسی می‎کند. اگر ناهنجاری‌ای مشاهده شود می‎ تواند به معنی یک مشکل سلامتی بزرگ باشد. بنابراین دندانپزشک به شما هشدار داده و روش درمانی مناسب را پیشنهاد می‎کند. 
غدد لنفاوی متورم در ناحیه‎ ای قرار دارند که لزوما آسیبی نرسانده یا غیرمعمول نیستند.اما وقتی توسط یک متخصص شناسایی شده و مهم تشخیص داده بشوند، می‎تواند نشانه‎ ای از برخی از انواع سرطان یا دیگر بیماری‎ هایی که نیازمند رسیدگی فوری هستند، باشد. نداشتن چکاپ دندانپزشکی منظم به شدت میزان معاینه  گلو و غده تیروئید را کاهش می‎دهد. پس در حالی که بررسی ناهنجاری‎ ها تنها یک دقیقه برای دندانپزشک زمان می‎ برد، ممکن است به تشخیص بیماری‎ های جدی و خطرناکی در مراحل اولیه شده که تفاوت عظیمی ایجاد می‎کند.