موارد مصرف و عوارض قرص و شربت لوراتادین

 

لوراتادین(Loratadine)

 

نام رایج : لوراتادین
نام تجاری: کلاریتین ، آلاورت
رده بندی مصرف در حاملگی : B
رده بندی درمانی : آنتی هیستامین
رده بندی فارماکولوژیک : آنتی هیستامین سه حلقه ای

 

موارد مصرف و کاربرد لوراتادین

اثرات هیستامین شامل تنگی نایژه‌ها، افزایش حرکات دودی روده‌ها و نیز گشادی و افزایش خاصیت نفوذپذیری عروق، در واکنش‌های آلرژیک بروز نموده و داروهای ضدحساسیت یا آنتی‌هیستامین عمدتاً در کنترل این علائم به کار می‌روند.

داروهای ضدحساسیت مثل لوراتادین در بهبود تظاهرات آلرژیکی چون :

• رینیت (التهاب مخاط بینی)
• آلرژیک فصلی یا تب یونجه
• التهاب ملتحمه
• حساسیت های غذایی
• گزش حشرات
• کهیر در فرم خوراکی
• آنژیو ادم
• واکنش های آنافیلاکسی

آنتی‌هیستامین‌ها همچنین در مقابله با اختلال بیماری حرکت Motion sickness (که عبارت است از سرگیجه و تهوع به هنگام مسافرت با خودرو، قایق و...) و به‌منظور پیشگیری از آن در افراد مستعد به کار برده می‌شوند. علاوه بر این، آنتی‌هیستامین‌های نسل اول در تسکین خارش ناشی از اگزما و تخفیف علائم سرماخوردگی کاربرد دارند؛ اثر این داروها عمدتاً از طریق واکنش با گیرنده‌های موسکارینی در مغز و خاصیت خواب‌آور آن‌ها اعمال می‌گردد و نه از طریق درمان خود اگزما یا عفونت ویروسی. 

 

عوارض جانبی لوراتادین

• دستگاه عصبی مرکزی(CNS):

  ضعف ، بی خوابی ، سردرد ، اضطراب ، خستگی ، رخوت ، اختلال صدا
  
  

• دستگاه گوارش(GI):

  خشکی دهان ، درد شکمی
  
  

• پوستی(Derm):

  راش 
  
  

• دستگاه تنفسی(RS):

  خس‌خس سینه ، خون‌دماغ ، التهاب حلق و عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی
  
  

• متفرقه:

  هایپرکینزی (تحرک بیش از حد عضلات) 

 

نکته: آنتی‌هیستامین‌های نسل جدید مانند لوراتادین به‌خوبی از سد خونی-مغزی عبور نمی‌نمایند و بنابراین، عمدتاً اثر خواب‌آور ضدحساسیت‌های قدیمی‌تر مانند دیفن‌هیدرامین یا هیدروکسی زین در مورد آن‌ها مشاهده نمی‌گردد.

 

اشکال دارویی لوراتادین

10mg:قرص(tablets)

5mg/5ml:شربت(syrup)

 

میزان مصرف لوراتادین (دوز مصرف)

درمان آلرژیک فصلی و کهیر مزمن:

بالغین و کودکان بالای 6 سال:  روزانه 10mg به صورت خوراکی

 

تداخلات دارویی لوراتادین

این دارو متابولیسم کبدی را تا حدودی مهار می کند بنابراین مصرف همزمان لوراتادین با داروهایی که متابولیسم کبدی دارند با احتیاط و مشورت پزشک باید صورت بگیرد.

آنتی‌هیستامین‌ها خصوصاً آنتی‌هیستامین‌های نسل اول (و تا حدی نسل دوم) اثر دیگر داروهای آرام بخش مانند الکل، بنزودیازپین‌ها (مانند لورازپام و دیازپام)، اپیوئیدها و فنوتیازین‌ها (دسته‌ای از داروهای روانپزشکی) را تقویت می‌نمایند و بنابراین بایستی احتیاط در خصوص تجویز ضدحساسیت‌ها در همراهی با داروهای دیگر صورت گیرد. خاصیت آنتی‌کولینرژیک (ضد گیرنده‌ی موسکارینی) این داروها، اثر تسهیل حرکات دستگاه گوارش (پروکینتیک) ناشی از برخی داروهای گوارشی را خنثی نموده و نیز در جذب برخی داروهای خوراکی دیگر (مانند نیتروگلیسیرین) اخلال ایجاد می‌نمایند. احتمال تشدید یبوست یا سایر تظاهرات مهار سیستم عصبی پاراسمپاتیک به‌دنبال استعمال برخی داروهای آنتی‌کولینرژیک دیگر از دیگر موارد شایان توجه در تجویز و تعیین دوز این داروهاست.

 

مصرف لوراتادین توسط کودکان و در زمان شیردهی شیردهی

درمان با آنتی هیستامین ها از جمله لوراتادین در زمان شیردهی ممنوع است.

عمدتاً آنتی‌هیستامین‌های نسل دوم (نسل جدید) اثرات آرام‌بخشی کمتری نسبت به همتایان نسل اول خود دارند. در صورتی که نوزاد شیرخوار از طریق شیر مادر با لوراتادین یا سایر آنتی‌هیستامین‌های نسل دوم مواجهه داشته باشد، پایش نوزاد و توجه به علائمی چون بی‌قراری، ناآرامی یا خواب‌آلودگی ضروری است.

کودک زیر دو سال به هیچ وجه نباید این دارو را مصرف کنند و در سنین بالاتر هم فقط با تجویز پزشک.

 

مصرف لوراتادین در بارداری

داده‌های کافی در رابطه‌ با استفاده‌ی مادران باردار از لوراتادین و افزایش خطر ناهنجاری‌های جنینی عمده در اثر آن، وجود ندارد. بنابراین تجویز این دارو در درمان رینیت آلرژیک و کهیر در طی بارداری ممنوعیتی ندارد.البته با محاسبه‌ی دوز نسبی جنینی، تصمیم‌گیری درمورد قطع و یا ادامه‌ی مصرف دارو در درمان مادر صورت خواهد گرفت.

 

احتیاط در مصرف لوراتادین

لوراتادین و سایر آنتی‌هیستامین‌ها گرچه خود مسبب مهار واکنش‌های آلرژیک به حساب می‌آیند، در برخی از افراد می‌توانند منجر به واکنش‌های ازدیاد حساسیت گردند. به‌خصوص در فرم موضعی، آنتی‌هیستامین‌ها بطور کلی قادرند در افراد مستعد به بروز واکنش‌های آلرژیک شدید انجامند. بنابراین در صورت وجود سابقه‌ی هرگونه حساسیت به این داروها یا ماده‌ای افزودنی که در فرمولاسیون آن‌ها به کار رفته است، شرح حال مربوط به آن بایستی نزد پزشک ذکر گردد.

 در صورت بروز تظاهراتی چون راش پوستی، کهیر، قرمزی، خارش، تورم یا بلند شدن پوست با یا بدون همراهی تب، تنگی نفس، خس‌خس سینه، سرفه، سنگینی در قفسه سینه و یا حلق، دشواری در تنفس، بلع یا صحبت کردن، خشونت نامعمول صدا، ورم صورت، لب‌ها، زبان یا حلق یا هرگونه واکنش آلرژیک دیگر، و نیز اگر بیمار به‌شدت احساس خستگی و ضعف نماید، بایستی فوراً پزشک از ظهور این نشانه‌ها مطلع گردد.

تداخلات دارویی لوراتادین متعددند و بنابراین لزوم ارائه شرح حال کاملی از داروهای مورد مصرف توسط بیمار، از قبیل داروهای نسخه‌دار یا بدون نسخه، محصولات طبیعی و ویتامین‌ها و وجود هرگونه بیماری زمینه‌ای پیشین نتیجه می‌گردد.

در افرادی که اختلال در عملکرد کبد دارند حتما باید با اطلاع پزشک این دارو را مصرف کنند. (مقاله «کبد چرب چیست» را مطالعه کنید.)

لوراتادین نیز در دوزهای بالا ممکن است برای افراد خواب‌آلودگی و مهار سیستم اعصاب مرکزی ایجاد نموده و به پیامدهای نامطلوب ناشی از آن بیانجامد. گرچه این دارو بدون نسخه به فروش می‌رسد، بهتر است از مصرف خودسرانه و بدون کسب اطمینان از وضعیتی که مستلزم تجویز این گروه از داروهاست خودداری گردد و شروع یا قطع دارو زیر نظر پزشک خانواده قرار گیرد. 

سالمندان ممکن است واکنش بیشتری نسبت به عوارض این دارو نشان دهند.

مسمومیت با لوراتادین و درمان آن

مسمومیت با این دارو با ظاهر شدن عوارض این دارو مثل سردرد ، خواب آلودگی ، تاکی کاردی است. جهت درمان مسمومیت ناشی از لوراتادین اگر با استفراغ محتویات معده تخلیه نشد باید لاواژ انجام شود و به دنبال آن زغال فعال تجویز شود.

 

فارماکوکینتیک و فارماکودینامیک لوراتادین

لوراتادین از دسته‌ی داروهای ضدحساسیت (آنتی‌هیستامین) و مهارکننده (آنتاگونیست) گیرنده‌های هیستامینی از نوع H1 بوده و به این ترتیب از آزادسازی واسطه‌های دخیل در واکنش‌های آلرژیک مانند هیستامین جلوگیری می‌نماید. 

جذب لوراتادین از دستگاه گوارش سریع بوده و با همراهی با غذا نیز افزایش می‌یابد. این دارو تا درصد بالایی به پروتئین‌های پلاسما اتصال می‌یابد. نیمه‌ عمر آن بین 3 الی 20 ساعت (متوسط 8 ساعت) متغیر بوده و زمان رسیدن به پیک غلظت دارویی حدود 1 ساعت محاسبه شده است. لوراتادین عمدتاً از سد خونی-مغزی عبور نمی‌نماید و بنابراین عوارض درگیرکننده‌ی دستگاه اعصاب مرکزی در خصوص آن نادرند.

 

نیمه عمر لوراتادین (مدت زمان اثر لوراتادین)

متابولیسم دارو عمدتاً در کبد و با کمک آنزیم‌های کبدی صورت پذیرفته و به تولید یک متابولیت فعال با نیمه‌ عمر بالاتر (تا 92 ساعت) خواهد انجامید. این امر بروز برخی از اختلالات دارویی متعدد با لوراتادین را توجیه می‌نماید. نارسایی کبدی، مواجهه‌ی سیستمیک با این داروهای ضدحساسیت را افزایش می‌دهد. با این حال در دستورالعمل‌های ارائه‌شده توسط شرکت‌های سازنده کاهش یا تعدیل دوز برمبنای درجه‌ی درگیری کبدی لحاظ نگردیده است. دفع این آنتی‌هیستامین تا حدی (حدود 40 درصد) در ادرار و 40 درصد دیگر در صفرا و از طریق مدفوع است. تعدیل دوز در نارسایی کلیه، در مواردی توصیه می‌گردد.