سیتریزین هیدروکلراید (cetirizine hydrochloride)

نام رایج : سیتریزین

نام تجاری: زیرتک

رده بندی مصرف در حاملگی: B

رده بندی فارماکولوژیک: آنتاگونیست انتخابی گیرنده H

رده بندی درمانی: آنتی هیستامین اختصاصی

 

موارد مصرف و کاربرد

این دارو معمولا برای از بین بردن خارش و کهیر استفاده می شود. درکل برای از بین بردن علائم آلرژی زیر از این دارو استفاده می شود:

• ابریزش بینی و چشم
• خارش چشم و بینی
• عطسه

برای درمان رینیت آلرژیک به ویژه تب یونجه و بیماری آلرژیک پوستی مثل آنژیوادم نیز از این دارو استفاده می شود.

تاثیر آرام بخشی این دارو بسیار ضعیف است. 

سیتریزین از کهیر پیشگیری نمی کند، همچنین نمی تواند از بروز واکنش های شدید حساسیتی پیشگیری کرده یا آنها را درمان کند (مانند آنافیلاکسی) از سیتریزین به جای اپی نفرین نمی توانید استفاده کنید.

شربت سیتریزین با بی حسی موضعی گلو سبب تسکین گلو می شود.

این دارو به دلیل اینکه جزو دسته داروهای آنتی هیستامینی قرار دارد با خشک کردن ترشحات باعث کاهش خلط و باز شدن مجاری تنفسی می شود.

 

شربت سیتریزین برای سرفه کودکان خوبه؟!

 این شربت تاثیر زیادی برای نوزادان به منظور رفع خارش بینی و چشم ندارد.اما این شربت در دسته آنتی هیستامین ها قرار دارد که درواقع با بی حسی موضعی باعث تسکین گلو می شوند.در کل داروهای آنتی هیستامینی با خشک کردن ترشحات منجر به کاهش خلط و باز شدن مجاری تنفسی می شوند.

شربت سیتریزین برای کودکان حتما باید زیر نظر پزشک مصرف شود.

توجه: به هیچ عنوان به کودکان زیر 6 ماه این شربت را ندهید.درکل برای کوکان کمتر از 2 سال توصیه نمی شود.

برای اندازه گیری دوز این دارو از قاشق خانگی استفاده نکنید چون ممکن است دوز مناسب را دریافت نکنید.

 

عوارض جانبی سیتریزین

• دستگاه عصبی مرکزی (CNS): 
  گیجی، خستگی، درد، خواب آلودگی، اختلال حافظه.
  
  
• دستگاه گوارش (GI):
  درد شکم، اسهال، خشکی دهان، تهوع، استفراغ، یبوست، نفخ
  
  
• گوش و حلق و بینی (EENT):
  خونریزی از بینی، فارنژیت
  
  
• تنفس (Respiration):
  برونکواسپاسم، سرفه، افزایش خلط، سینوزیت
• قلبی عروقی (CV):
  نارسایی قلبی، افزایش تعداد ضربان قلب
  
  
• دستگاه تناسلی (GU):
  کاهش مقدار ادرار، خونریزی زودهنگام قاعدگی، واژینیت
   
• از شایع ترین این عوارض می توان به ترتیب به خواب آلودگی، سردرد، خشکی دهان و خستگی اشاره کرد.

 

عوارض شربت سیتریزین برای کودکان

این دارو به هیچ عنوان به کودکان زیر 6 ماه نباید داده شود؛در صورت سرماخوردگی نوزاد می توان به جای این شربت از قطره بینی استفاده کرد.

مصرف طولانی مدت این دارو بر مغز نوزاد تاثیر گذاشته و نوزاد دچار خواب آلودگی می شود و حال اعتیاد و عادت را در او ایجاد می کند.

اشکال دارویی موجود

(tablet)قرص:10mg

(syrup)شربت :5mg/5ml

 

چقدر مصرف کنیم(دوز مصرف)!

مصرف کودکان زیر ۶ سال

برای درمان آلرژی فصلی پیشنهاد می شود  برای کودکان 6ماه تا 5 سال 2.5mg خوراکی یک بار در روز.در کودکان 1، 5 سال می توان حداکثر تا 5 mg در روز در 2دوز مختلف این مقدار را افزایش داد. برای کودکان ۶ ، 11 سال 5mg دوبار در روز .

بالای ۱۲ سال

 برای افراد بالای  12 سال  10mg یکبار در روز ازین دارو استفاده شود. (توجه:هر قرص سیتریزین 10 mg است.)

موارد منع مصرف(کنترا اندیکاسیون)

در حساسیت مفرط به دارو یا هیدروکسیزین از مصرف این دارو باید پرهیز شود.

تداخلات دارویی

در مصرف همزمان با آنتی کولینرژیک ها مثل:

•  بنزتروپین
•  هیوسین
•  دی سیکلومین
•  آتروپین
•  تری هگزی فنیدیل
•  بی پریدین

 و داروهای تضعیف کننده سیستم عصبی مرکزی مثل باربیتورات ها (Nembutal، Amytal، Floriual، Tuinal، phenobarbital) و فلونیترازپام امکان کاهش کلیرانس(دفع دارو از بدن) و افزایش اثر این دارو وجود دارد. دیفن هیدرامین،زولپیدم،آریپیپرازول،اکسپکتورانت کدئین،دی متیل فومارات،زالپلون،تریازولام از داروهایی هستند که با سیتریزین تداخل دارویی دارند.

بارداری، کودکان و شیردهی

ممکن است دارو در شیر ترشح شود پس باید از مصرف آن پرهیز شود.بی خطری و تاثیر دارو در کودکان کوچکتر از 6 ماه ثابت نشده است.

مسمومیت و درمان

مسمومیت ناشی از این دارو میتواند موجب خواب آلودگی شود. درمان این مسمومیت علامتی و حمایتی است و هنوز آنتی دوت شناخته شده ای موجود نیست و این دارو با دیالیز قابل برگشت نیست.

احتیاط

1. مصرف قهوه و چای می تواند از گیجی و خواب آلودگی ناشی از مصرف این دارو بکاهد. اگر با مصرف این دارو احساس خواب آلودگی کردید از انجام فعالیت های مخاطره آمیز خودداری کنید.
   
   
2. مصرف این دارو از 4 روز قبل انجام تست های پوستی باید قطع شود.
   
   
3. اگر مبتلا به بیماری های مزمن کبدی هستید از مصرف این دارو خودداری کنید.
   
   
4. اگر مبتلا به صرع یا در معرض تشنج هستید قبل از مصرف این دارو با پزشک مشورت کنید.
   
   
5. در صورت احساس تهوع یا دل درد، از وعده های غذایی سبک استفاده کنید و از مصرف غذاهای پرچرب پر ادویه بپرهیزید.
   
   
6. در صورت احساس گلودرد یا هرگونه تشدید علائم سرماخوردگی در کودکان با پزشک در میان بگذارید.
   
   
7. در صورت بروز اسهال از آب و مایعات کافی استفاده نمایید.
   
   
8. سطح کراتینین در ابتدای درمان و سپس در سالمندان به صورت دوره ای پایش گردد.
   
   
9. مصرف این دارو همراه با غذا از جذب و اثر آن میکاهد.

 

فارماکوکینتیک وفارماکودینامیک

سیتریزین مهار کننده انتخابی گیرنده محیطی H1  است و اثر آنتی هیستامینی اعمال می کند. سریعاً جذب می شود. حدود ۹۹ %دارو به پروتئین متصل می شود . بصورت محدودی متابولیزه می شود . عمدتاً در ادرار دفع میشود.این دارو از سد خونی مغزی عبور نمی کند در نتیجه اثر تسکینی کمتری بر سیستم عصبی مرکزی نسبت به آنتی هیستامین های قدیمی تر دارد و خواب آلودگی آن کمتر است

از زمان مصرف این دارو تا شروع اثر آن حدودا 20 الی 60 دقیقه طول می کشد و مدت اثر این دارو  24 ساعت است.

آپوسیتریزین چیست؟!

درواقع یکی از نام های تجاری معروف سیتریزین است؛به همین علت برخی این دارو را با عنوان آپو سیتریزین می شناسند.

منابع:

https://www.webmd.com/drugs/2/drug-12065/cetirizine-oral/details