اگزما معمولاً با احساس خارش بر روی پوست و سپس قرمز شدن پوست شروع میشود. ممکن است بر روی گونه، چانه و یا قفسه سینه باشد و آنقدر آن ناحیه را میخارانیم تا بیش از پیش تحریک شود و وقتی میبینیم اوضاع بدتر شده تازه به پزشک مراجعه میکنیم. اما برای این‌که با اگزما مقابله کنیم ابتدا باید بدانیم که دقیقا چیست؟
درماتیت یا اتوپیک درماتیت (در اصل رایجترین نوع اگزما است) یا اگزما به وضعیتی اطلاق میشود که موجب قرمز شدن و خاریدن پوست بدن شود. در اصل اگزما عنوانی برای مجموعهای از شرایط است که موجب خارش، التهاب و ظاهری جوش مانند بر روی قسمتی از پوست میشود که ممکن است به رنگ قرمز روشن، خاکستری، بنفش و یا حتی طوسی در رنگ پوستهای تیره تر باشد. برای گرفتن مشاوره آنلاین یا دریافت نوبت آنلاین حضوری دکتر های متخصص پوست، مو و زیبایی میتوانید از متخصصین داکتاپ کمک بگیرید. اگزما در میان کودکان بسیار رایج است و بهطور کلی حدود 10 درصد از جمعیت کره زمین از این بیماری رنج میبرند. اگرچه اگزما بیشتر در کودکان و حتی گاهی پیش از تولد 1 سالگی اتفاق میافتد، اما ممکن است در بزرگسالی هم شروع شود و در هر سنی میتوان برای درمان آن اقدام کرد.
درماتیت یا اگزما یک عارضه طولانی یا مزمن است که معمولا مکررا باعث احساس سوزش بر روی پوست میشود. تاکنون هیچگونه درمان قطعی برای بهبودی کامل از اگزما پیدا نشده است. اما درمان و روشهای مراقبتی که خود فرد بیمار باید به کار ببرد، میتواند خارش را متوقف کرده و از شیوع بیماری در نقاط دیگر جلوگیری کند. برای مثال عدم استفاده از صابونهای تند، مرطوب نگهداشتن پوست به طور مرتب و استفاده از کرمها یا پمادهای درمانی بسیار تاثیر گذار است. در واقع کلید اصلی حفظ سلامتی با وجود اگزما تلاش برای کنترل کردن نشانه‌های این بیماری است.
نشانهها و علائم اگزما
مهمترین نکتهای که باید درباره اگزما بهیاد داشته باشیم این است که اگزما و نشانههایش برای هر فردی میتواند متفاوت باشد. اگزما شما ممکن است با اگزمای فرد بالغ دیگر یا کودک خودتان فرق کند. حتی اگزماهای گوناگونی ممکن است در مناطق مختلف بدن ظاهر شوند.
اگزما معمولا با خارش همراه بوده و برای بسیاری از مردم میزان خاریدن خفیف یا متوسط است. اما در بعضی از موارد خارش ممکن است شدیدتر و شدیدتر شده و به التهاب پوستی شدید منجر شود. گاهی احساس خاریدن انقدر شدید است که بیمار تا مرز خونریزی پوستش را میخاراند و این عمل باعث بدتر شدن وضعیت اگزما میشود.
اما نشانه‌های اگزما عبارتند از:
- پوست خشک و حساس
- پوست ملتهب و به رنگ قرمز روشن در رنگ پوستهای روشن و یا خاکستر، طوسی و بنفش در رنگ پوستهای تیره
- خارش شدید
- علائم تیره بر روی پوست
- پوست زبر
- ترشحات یا پوسته پوسته شدن
- نواحی ورمکرده
شما ممکن است همه این علائم را با هم یا تنها یکی یا چندتا از آن‌ها را داشته باشید. ممکن است احساس سوزش شدید بر روی پوست خود بکنید و یا نشانهها به‌سرعت و کاملا از بین بروند. تنها راهی که میتوان مطمئن شد به اگزما مبتلا شدهایم یا نه، مراجعه به پزشک متخصص است تا با معاینه و بررسی وضعیت، تشخیص بدهد.
انواع اگزما
همانطور که پیشتر اشاره کردیم اگزما بسیار رایج است و برای مثال در آمریکا بیشاز 31 میلیون نفر از گونهای از اگزما رنج میبرند.
اگزما واگیردار نیست و کسی نمیتواند از دیگری اگزما بگیرد.
اگرچه علت دقیق اگزما مشخص نیست اما محققین پی بردهاند که در نتیجه مجموعهای از محرکهای ژنتیکی و محیطی کسانی بیشتر مستعد دچار شدن به اگزما هستند.
وقتی یک محرک یا حساسیت از بیرون یا داخل بدن بر روی سیستم ایمنی تاثیر میگذارد موجب بهوجود آمدن التهاب میشود. این التهاب باعث نشانه‌های معمول بیشتر انواع اگزماست.
اینها 7 نوع متفاوت از اگزما هستند:
- اتوپیک درماتیت
- التهاب تماسی پوست یا درماتیت تماسی
- نورو درماتیت یا درماتیت عصبی
- اگزمای دیشیدروتیک
- نومولار اگزما
- سبروئیک درماتیت
- استاتیس درماتیت
گاهی اوقات ممکن است بعضی از افراد همزمان بیشتر از یک نوع اگزما بر روی بدنشان داشته باشند. هر شکل از اگزما محرکهای خودش را دارد و به درمان متفاوتی نیاز دارد. به همین دلیل بسیار مهم است تا با یک پزشک متخصص مشورت کنیم تا نوع اگزمای ما مشخص شود. یک متخصص پوست مشخصا میتواند در شناسایی نوع اگزما و روش درمانی آن برای جلوگیری از احساس سوزش بر روی پوست، کمک کند.
اتوپیک درماتیت
اتوپیک درماتیت نوعی از اگزماست که مزمن و التهابی بوده و علت اصلی آن مشخص نیست. وقتی این نوع اگزما بهوجود میآید که سیستم ایمنی بدن بیش از حد به یک محرک یا عامل حساسیت‌زا در داخل یا خارج از بدن واکنش نشان میدهد. اتوپیک درماتیت معمولا در کودکی و در 6 ماه ابتدایی زندگی نوزاد آغاز میشود. وقتی یک فرد بالغ یا کودک اگزما دارد ممکن است با گذر زمان بهتر و یا حتی بدتر شده و به مرحلهای برسد که احساس سوختن یا سوزش بر روی پوست را تجربه کند.
اتوپیک درماتیت بخشی از مثلث اتوپیک است که شامل دو وضعیت آلرژیکی دیگر نیز میشود: آسم و تب یونجه که به آن التهاب مخاط بینی نیز میگویند.
دانشمندان اعتقاد دارند افرادی که از خانوادههایی با تاریخچه اگزما، آسم و تب یونجه میآیند بیشتر در معرض ابتلا به اتوپیک درماتیت یا اگزما هستند.
برخی از نشانه‌های رایج اتوپیک درماتیت:
- پوست خشک و زبر
- قرمز یا بنفش و تیره تر شدن پوست با توجه به رنگ پوست
- خاریدن
- ترکهای پشت گوشها
- دانه بر روی چانه، بازو و پاها
- زخمهای باز و پوسته پوسته شده یا به اصطلاح گریان که بیشتر در مرحله اوج بیماری مشاهده میشود.
درماتیت تماسی
درماتیت تماسی وقتی اتفاق میافتد که پوست با مادهای حساسیت‌زا یا محرک تماس داشته باشد. این تماسها باعث التهاب، خارش، احساس سوختن و قرمز یا تیره شدن پوست میشود. چندین نوع درماتیت تماسی وجود دارد اما درماتیت تماس با ماده محرک و ماده حساسیت‌زا رایجترین انواع آن هستند. درماتیت تماسی معمولا بر روی دستها یا دیگر قسمتهای بدن که در تماس با اشیا هستند دیده میشود.
رایجترین محرکها
- حلالها
- مواد شیمیایی صنعتی
- سیگار
- رنگها
- سفیدکنندهها
- پشم
- غذاهای اسیدی
- محصولات مراقبت پوستی که حاوی الکل باشند
- شویندهها
- بعضی از صابونها
نشانه‌های درماتیت تماسی:
- قرمز شدن و خاریدن پوست
- سوختن و ورم کردن
- تاول زدن
درمان اگزما
درمیان انواع اگزما اتوپیک درماتیت معمولا دائمی است. بیمار ممکن است به روشهای درمانی گوناگونی در طول ماهها و یا حتی سالیان نیاز داشته باشد تا بیماری را کنترل کند. حتی وقتی که درمان موفق است باز محتمل است که نشانه ها و علائم اگزما بازگردند.
مهم است که بیماری زود و در مراحل اولیه تشخیص داده شده و درمان شروع شود. اگر چرب کردن پوست و دیگر روشهای خود درمانی در منزل توصیه شده توسط پزشک کارساز نباشند باید به روشهای درمانی دیگر روی بیاوریم.
کرمهای مرطوب کننده
کرمهای مرطوب کننده باید هر روز استفاده شوند تا از خشک شدن پوست جلوگیری کنند.
کرم کورتیکواستروئید
کرم کورتیکواستروئید باید بعد از کرم مرطوب کننده استفاده شود و به کنترل خارش و ترمیم پوست کمک میکند. استفاده بیش از حد از این کرم عوارض جانبی دارد و میتواند به نازک شدن پوست منتهی شود.
دارو برای مقابله با عفونت
اگر پوست بیمار عفونت باکتریایی داشته باشد، دکتر ممکن است کرم با قرص آنتی بیوتیک تجویز کند.
داورهای خوراکی برای کنترل التهاب
مانند پردنیسون که اگرچه بسیار تاثیرگذار هستند اما نمیتوانند برای طولانی مدت استفاده شوند.
داپیکسنت
داپیکسنت جدیدترین روش درمان اگزماست و معمولا برای کسانی به کار میرود که از بیش از یک نوع اگزما رنج برده و به درمانهای موضعی جواب ندادهاند.
درنظر داشته باشید که درمان قطعی برای اگزما بهخصوص اگر از نوع اپوتیک درماتیت باشد وجود ندارد و تنها میتوان نشانهها و عوارض آنرا بر طرف کرد و همچنان بعد از درمان باید از محرکها دوری کنیم.
دیدگاه ها