خال در واقع چیست؟
خال یک‌نوع برآمدگی یا تغییر رنگ بر روی پوست است. بعضی از خال‌ها از زمان تولد وجود دارند و بعضی دیگر در طول دوران زندگی بهوجود میآیند. خال‌ها نقاط عمدتا کوچکی به رنگ پوست، تیره، قهوهای و یا سیاه هستند که بر روی پوست ظاهر میشوند. خال‌ها همچنین ممکن است برامده یا صاف باشند. بسیاری از خالهایی که در بزرگسالی میرویند به تابش خورشید و تاثیرش بر روی تولید ملانین یا رنگدانه اصلی پوست و مو مربوط هستند. همچنین حاملگی ممکن است بر روی خال‌ها تاثیر بگذارد.
بیشتر خال‌ها نهایتا تا سن 30 سالگی ظاهر میشوند.
اگرچه خال‌ها بیشتر بهرنگ قهوهای هستند اما میتوانند رنگهای گوناگونی از جمله قرمز، صورتی و همچنین رنگ طبیعی پوست داشته باشند. در بعضی از خال‌ها ممکن است مو در درونشان رشد کند. خال‌ها در هر نقطهای از بدن پدیدار میشوند که شامل:
- سر
- گوش
- پلک
- لبها
- کف دست
- کف پا
- ناحیه تناسلی و مقعدی و ... است.
خال ممکن است با کک و مک یا دیگر برآمدگیهای پوستی اشتباه گرفته شوند. بیشتر خال‌ها بیخطر و خوشخیم هستند اما همچنان مهم است که مراقبشان بوده و هر تغییری که در آن‌ها صورت میگیرد را تحت نظر داشته باشیم. زیرا ممکن است این تغییرات به سرطان منجر شود. خال‌های بیش از حد بزرگ و برخلاف قاعده ممکن است نشانه سرطان پوست باشند و یا بعدا گسترش پیدا کرده و به سرطان پوست تبدیل شوند.
سرطان پوست میتواند به شکل خال ظهور کرده یا خودش را به این ترتیب پنهان کند.
انواع خال
خال‌های مادرزادی
خال‌های مادرزادی از بدو تولد وجود دارند و در میان 1 نفر از هر 100 نفر نوزاد تازه متولد شده رایج است. خال مادرزادی میتواند صاف بوده و همچنین رنگهای گوناگونی داشته باشد و اغلب خال‌های مادرزادی سرطانی نمیشوند.
خال‌های اکتسابی
خال‌های اکتسابی خالهایی هستند که در زمان تولد وجود ندارند و بعدا و در طول زندگی شکل میگیرند. بیشتر این خال‌ها قهوهای بوده و در نتیجه آسیب اشعه خورشید بهوجود میآیند. این خال‌ها با تغییر سن و سال چندان عوض نشده و گاهی تنها رنگشان تیره میشود و لزوما به سرطان ملانوما منتهی نمیشوند.
خال‌های بیقاعده
برخلاف دیگر انواع خال مانند مادرزادی و اکتسابی، این خال‌ها بیشتر در معرض خطر سرطانی شدن هستند. تحقیقاتی در آمریکا نشان میدهد که از هر 10 نفر 1 نفر حداقل 1 خال بیقاعده دارد. برخلاف دیگر خال‌ها، خال‌های بیقاعده بزرگتر بوده و شکلهای غیر معمولی دارند. اگرچه ملانوما بیشتر مربوط به خال‌های تیره میشود اما خال‌های بیقاعده تنوع رنگی گوناگونی دارند.
خال‌ها را همچنین میتوان به سه گروه عمده دیگر نیز تقسیم نمود:
- خال‌های رایج و متقارن
- خال‌های بیقاعده
- خال‌های سرطانی
خال‌های رایج و متقارن
خال‌های رایج و معمولی اغلب متقارن بوده و اشکال باقاعده و رنگهای یکسانی دارند و به اندازه نوک یک مداد هستند. خال‌های معمولی میتوانند صاف یا برآمده باشند و حضور تار موی در حال رشد در آن‌ها به امکان سرطانی شدنشان نامرتبط است.
خال‌های بیقاعده
خال‌های بیقاعده معمولا نامتقارن بوده و حدود نامشخص و رنگهای متنوعی دارند و بزرگتر از خال‌های معمولی هستند. همچنین این خال‌ها معمولا صاف یا تقریبا صاف هستند. داشتن بیشتر از 20-25 خال بیقاعده یا یک خال بیقاعده بزرگتر از حد معمول شانس بهخطر افتادن سلامت انسان توسط ملانوما را افزایش میدهد.
خال‌های سرطانی (ملانوما)
خال‌های سرطانی ملانوما نامیده میشوند. اینخالها به شدت غیرمعمول و نامتقارن هستند. بهندرت خال‌های معمولی سرطانی شده یا به ملانوما بدل میشوند. باید خال‌ها را برای تغییرات و ویژگیهای نامعمول بهشدت مورد توجه قرار دهیم. کسانی که بیشتر 50 تا خال داشته و یا خال‌های عجیب دارند هر ماه باید سطح پوست بدنشان را بررسی کرده و حداقل سالی یکبار برای معاینه به متخصص پوست مراجعه کنند. در مراحل ابتدایی به وجود خال‌های غیر عادی و یا ملانوما پی بردن در درمان و بهبودی کامل بسیار تاثیرگذار است.
خال‌های غیر معمول میتوانند در هر نقطهای از بدن ظاهر شوند؛ اما بیشتر در بالای کمر، شانهها و نقاطی که در معرض آفتاب هستند پدیدار میشوند. ریسک وقوع ملانوما در نقاطی مانند شانهها که بهطور مزمن در معرض آفتاب هستند بالاتر است. همچنین گوشها اغلب از نقاطی هستند که خال‌های بیقاعده بر روی آن‌ها ظاهر میشوند و زنان بیشتر از مردان در معرض خطر خال‌های نامتقارن هستند.
چه عاملی باعث بهوجود آمدن خال میشود؟
بهطور ساده بخواهیم بگوییم، خال‌ها نتیجه رشد غیر عادی سلولها بر روی پوست هستندو اگرچه رشد غیر معمول و غیرعادی لزوما به معنی سرطان نیست. در مجموع خال‌ها بهشدت عمومیت دارند و طبق تحقیقاتی انجام شده در آمریکا تخمین زده میشود که هر فرد بهطور متوسط بین 10 تا 40 عدد خال دارد.
علت بهوجود آمدن خال معمولا یا ژنتیکی است و یا از در معرض آقاب قرار گرفتن بهویژه در کودکی ناشی میشود. بعضی از افراد با خال بهدنیا میآیند که به این خال‌ها مادرزادی گفته میشود. همچنین ممکن است در کودکی و یا در ابتدایی بزرگسالی خال‌ها ظاهر شوند. تابش خورشید و دیگر عوامل پیر شدن پوست باعث روییدن خال در بزرگسالی میشوند.
بعضی از خال‌ها احتمال سرطانی شدن دارند اما بیشتر خال‌ها بیخطر و خوشخیم هستند. اگرچه خورشید در بهوجود آمدن خال تاثیرگذار است اما در نقاطی که در برابر اشعه آفتاب قرار نمیگیرند هم روییدن خال ممکن است.
روش‌های درمانی از بین بردن خال
بنا بر دلایل مختلفی ممکن است فردی تصمیم به از بین بردن خالهایش بگیرد. بعضی از خال‌ها در نتیجه اندازه و یا محل قرارگرفتنشان میتوانند آزاردهنده باشند. دیگران ممکن است بنا بر توصیه پزشک متخصص و برای جلوگیری یا درمان ملانوما و سرطان پوست اقدام به برداشتن خال‌های خود بکنند.
اگرچه روش‌های درمان خال در خانه ساده و کارآمد بهنظر میرسند اما هیچکس، هیچوقت نباید خودش در خانه برای از بین بردن خالهایش تلاش کند. هرکسی ممکن است وسوسه شده و برای اینکه از مراجعه به پزشک متخصص پوست و مو بنا به دلایل مختلف از جمله هزینه، اجتناب کند به یکی از روش‌های درمانی خانگی روی بیاورد. اما این روشها برخلاف ظاهر شبه علمی ادعاهای کسانی که به ترویجشان میپردازند، نه تنها تاثیرگذاریشان ثابت نشده است؛ بلکه میتوانند خطرناک هم باشند.
جراحی سرپایی
روش از بین بردن خال بهطور کلی یک روند جراحی معمولا سرپایی است. پزشک متخصص ممکن است یک خال پوستی را با چاقوی جراحی ببرد و یا با تیغ بتراشد. یک متخصص پوست شاید خال‌های کوچکتر را بتراشد اما برای خال‌ها بزرگتر معمولا کندنشان را توصیه میکند و همچنین انتخاب روش مناسب جراحی خال به جایی از بدن بیمار که خال در آن قرار گرفتهاست و اینکه بیمار چه انتظاری از زیبایی ظاهر محل موردنظر دارد نیز بستگی دارد. در هر دو روش استفاده از بیحسی موضعی نیز ضروری است و همچنین نسبت به اندازه منطقهای که خال‌ها را از بین بردهاند ممکن است به چندتایی هم بخیه نیاز داشته باشید. همچنین معمولا به دو جلسه درمانی برای از بین بردن خال‌ها نیاز داریم.
البته جالب است بدانید این باور که از بین بردن تمام خال‌ها از ابتلا به سرطان پوست جلوگیری میکند در واقع یک افسانه است.
برداشتن خال‌های بیقاعده
از منظر علمی تمام خال‌های بیقاعده پیشاسرطانی هستند اما بسیاری از این خال‌ها واقعا به سرطان تبدیل نمیشوند. ملانوما خطرناکترین نوع سرطان پوست معمولا از پوست عادی و سالم گسترش پیدا میکند و نه از یک خال از پیش موجود.
برداشتن خال و زخمهای بهجا مانده
درمان از بین بردن خال جای زخمی باقی میگذارد. جای زخمها میتواند با قرصهای شیمیایی یا لیزر درمانی یا بعد از اینکه زخم بهبود پیدا کرد روش‌های درمانی با رنگدانه پوستی برطرف بشود.
دیدگاه ها