انواع افسردگی و نشانه‌های آن
وقتی از واژه‌ی افسردگی استفاده می‌کنیم، یا منظورمان افسردگی بالینی است که یک اختلال محسوب می‌شود و نیاز به درمان دارد، یا افسردگی عادی که ممکن است هر کس در زندگی‌اش تجربه کند و معادل حالت غم و خمودگی است. ما می‌خواهیم راجع به انواع اختلالات افسردگی صحبت کنیم. یعنی آن افسردگی که یک بیماری یا اختلال روانی محسوب می‌شود.
افسردگی چیست؟
درک و توصیف افسردگی به عنوان یک بیماری یا اختلال کمی دشوار است، چون هم علامت یک اختلال است و هم خودش یک اختلال است.
از دید پزشکی، افسردگی نوعی اختلال خلقی است و باعث می‌شود به طور مداوم خلق و خوی افسرده یا غمگین داشته باشید. معمولاً فرد افسرده دیگر رغبتی به چیزهایی که بهشان علاقه داشته، نشان نمی‌دهد و فعالیت‌هایی که در گذشته برایش لذت بخش بوده، دیگر هیجان انگیز و جذاب به نظر نمی‌رسند.
افسردگی بر احساسات، افکار و رفتار شما تاثیر می‌گذارد و می‌تواند درعملکردهای روزمره و توانایی‌های شما اختلال ایجاد کند. علل متنوعی برای افسردگی مطرح شده ولی هنوز در مورد بسیاری از افراد نمی‌دانیم دلیل دچار شدن چیست.
۶ مورد از شایع‌ترین انواع افسردگی
در ادامه ۶ مورد از شایع‌ترین انواع افسردگی را مطرح کرده‌ایم. یادتان باشد که این ۶ نوع، اختلال افسردگی هستند و با آن حالت غم و ناراحتی موقت متفاوت‌اند.
یعنی در بسیاری از موارد نیاز به درمان دارند و بدون درمان بدتر می‌شوند.
۱) اختلال افسردگی حاد (MDD)
عبارت «اختلال افسردگی»، طیف وسیعی از انواع اختلالات افسردگی را در بر می‌گیرد، ولی معمولاً منظور از اختلال افسردگی یا افسردگی بالینی، همین «اختلال افسردگی حاد» یا MDD است. اختلال افسردگی حاد نوعی اختلال خلقی است که چند ویژگی کلیدی دارد:
- حال و احوال افسرده
- کاهش میل و رغبت به فعالیت‌هایی که قبلا مفرح محسوب می‌شدند
- تغییر وزن (کاهش یا افزایش)
- تغییر در عادات خواب (زیاد یا کم شدن)
- خستگی
- احساس بی‌ارزش بودن یا احساس گناه
- دشواری در تمرکز کردن
- افکار خودکشی و فکر کردن در مورد مرگ
اگر بیشتر علایم بالا در فردی به مدت بیش از دو هفته دیده شود، ممکن است دچار اختلال افسردگی حاد شده باشد.
۲) اختلال افسردگی مداوم (PDD)
اختلال افسردگی مداوم یا پایدار (PDD) یکی از انواع مزمن افسردگی است که حداقل به مدت ۲ سال فرد را درگیر می‌کند. به افسردگی مداوم در گذشته دیستمی می‌گفتند و با نام افسردگی مزمن نیز شناخته می‌شود. افسردگی مداوم می‌تواند خفیف، متوسط یا شدید باشد.
اگر به این نوع افسردگی مداوم دچار باشید، ممکن است در دوره‌های کوتاهی (مثلاً دو ماه یا کمتر) احساس افسردگی نکنید ولی متاسفانه این رهایی موقتی است و افسردگی دوباره بازمی‌گردد.
به طور کلی، علایم افسردگی مداوم به اندازه‌ی افسردگی حاد شدید نیستند ولی معمولاً برای مدت طولانی‌تری ماندگار می‌شوند و فرد را آزار می‌دهند.
علایم این نوع افسردگی عبارت است از:
- احساس غم و اندوه
- کاهش رغبت و لذت
- عصبانیت و کاهش آستانه تحمل
- احساس گناه
- کاهش اعتماد به نفس
- دشواری در خوابیدن یا بیدار ماندنبیش از حد خوابیدن
- احساس نومیدی
- احساس کاهش انرژی و بی‌جانی
- تغییر در اشتها (کم یا زیاد شدن)
- مشکل در تمرکز کردن
درمان افسردگی مداوم معمولاً شامل روان درمانی و دارو درمانی است.
از این دو روش هم به صورت جداگانه استفاده می‌شود و هم به صورت همزمان.
۳) افسردگی فصلی
افسردگی فصلی (یا اختلال عاطفی فصلی) را در پزشکی افسردگی حاد با الگوی فصلی نیز می‌نامند. این نوع افسردگی در بعضی از فصول مشاهده می‌شود. برای بیشتر افراد هم در ماه‌های زمستان رخ می‌دهد.
علایم افسردگی فصلی معمولاً از پاییز که طول روز کوتاه می‌شود، شروع شده و تا اواخر زمستان ادامه می‌یابد. علایمی مانند:
- دوری از فعالیت‌های جمعی
- افزایش نیاز به خواب
- افزایش وزن
- احساس غم، نومیدی یا بی‌ارزشی در طول روز
ممکن است افسردگی فصلی در ادامه‌ی فصل شدیدتر شده و حتی به افکار خودکشی هم ختم بشود. معمولاً با فرا رسیدن فصل بهار علایم بهتر می‌شوند. گفته می‌شود که این نوع افسردگی به دلیل واکنش بدن نسبتاً به تغییرات نور طبیعی و کوتاه و بلند شدن طول روز است.
۴) افسردگی بعد از بارداری
بارداری باعث تغییرات هورمونی وسیع در بدن خانم‌ها می‌شود و این تغییرات می‌تواند باعث تغییر خلق و خوی مادران شود. افسردگی می‌تواند در حین دوران بارداری یا بعد از زایمان شروع شود.
افسردگی بعد از بارداری یک اختلال است. البته ممکن است بسیاری از مادران تا دو هفته بعد از زایمان دچار علایمی مثل تغییرات خلقی، اضطراب، کاهش آستانه دیگر و موارد این چنینی باشند. اما علایم افسردگی پس از بارداری معمولاً شدیدتر است و بیشتر از دو هفته طول می‌کشد.
علایم این نوع افسردگی شامل موارد زیر است:
- خلق پایین و احساس غمگینی
- دوری از فعالیت‌های اجتماعی و جمع‌ها
- ناتوانی در برقراری ارتباط با کودک
- تغییرات اشتها
- احساس نومیدی و ناتوانی
- بی‌میلی نسبت به فعالیت‌هایی که قبلاً مفرح بودند
- اضطراب و حملات اضطرابی
- فکر آسیب زدن به خود یا به کودک
- افکار خودکشی
شدت افسردگی بعد از بارداری در یک طیف وسیع قرار می‌گیرد. یعنی می‌تواند در حد یک خستگی و ناراحتی باشد که نیاز به درمان‌های بالینی دارد یا به شرایط حاد روان پریشی و سایکوز برسد که شامل دوره‌هایی همراه با گیجی، توهم و هذیان است.
اگر درمان لازم و به موقع این نوع افسردگی دریافت نشود، ممکن است تا یک سال طول بکشد. خوشبختانه داروهای ضد افسردگی، مشاوره و هورمون درمانی در درمان این افسردگی بسیار موثرند.
۵) افسردگی پیش از قاعدگی
اگر با سندرم پیش از قاعدگی (PMS) آشنا باشید، می‌دانید که دارای علایمی مانند تحریک پذیری، خستگی، اضطراب، نفخ، کاهش اشتها، نوسانات خلقی، هوس به غذاها، درد و حساس شدن سینه نسبت به لمس است.
افسردگی پیش از قاعدگی (PMDD) علایمی مشابه به سندرم پیش از قاعدگی دارد ولی علایم خلقی آن شدیدتر است. علایم این نوع افسردگی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خستگی شدید
- احساس غم، نومیدی یا سرزنش کردن خود
- احساس استرس یا اضطراب شدید
- نوسانات خلقی معمولاً همراه با گریه‌های ناگهانی و غیرقابل کنترل
- ناتوانی در تمرکز
- هوس به خوراکی‌های مختلف
- عصبی خواری
۶) افسردگی آتیپیک
افسردگی آتیپیک (غیرمعمول) نوعی افسردگی است که وقتی اتفاقات خوشحال کننده و مثبت رخ می‌دهند، به طور موقت ناپدید می‌شود. پزشکان به آن، افسردگی حاد با ویژگی‌های غیرمعمول (آتیپیک) نیز می‌گویند.
این نوع افسردگی پسوند غیرمعمول یا آتیپیک را یدک می‌کشد ولی اینطور نیست که نادر یا غیرعادی باشد. همچنین به این معنی نیست که نسبت به سایر انواع افسردگی بیشتر یا کمتر جدی است.
افسردگی آتیپیک چالش‌های خاص خودش را دارد. مثلاً ممکن است گاهی اوقات در دید اطرافیان (یا خودتان) فردی افسرده به نظر نرسید. همچنین ممکن است همزمان با اختلال افسردگی حاد یا اختلال افسردگی مداوم دیده شود.
علایم این نوع افسردگی:
- افزایش اشتها و چاق شدن
- راضی نبودن از تناسب اندام و شکل بدن
- بیشتر از حد معمول خوابیدن
- بی‌خوابی
- احساس سنگینی در دست‌ها یا پاها (برای چند ساعت یا چند روز)
- درد در جاهای مختلف
دیدگاه ها