تبخال تناسلی در مردان و زنان و راه های درمان و انتقال

 

تبخال تناسلی یک بیماری جنسی واگیردار رایج است که هر فردی که فعالیت جنسی دارد می‎تواند به آن مبتلا شود. بیشتر کسانی که دچار این بیماری می‎شوند هیچ نشانه‎ای ندارند. حتی بدون وجود نشانه‎ها و علائم تبخال تناسلی  ‌‌‌‌   همچنان بین شریک‎های جنسی پخش می‎شود. در هر نوع فعالیت جنسی اعم از واژینال، مقعدی و دهانی امکان انتقال تبخال تناسلی ممکن است. تبخال تناسلی به ایجاد زخم و تاول بر روی آلت تناسلی یا حوالی آن منجر می‎شود. حدود 16 درصد از افراد بین 14 تا 49 سال به تبخال تناسلی یا دیگر بیماری‎های مقاربتی مبتلا هستند.

تبخال تناسلی چیست؟

دو نوع ویروس عامل تبخال تناسلی هستند. این ویروس‎ها، ویروس تبخال منفرد نوع اول (HSV-1) و ویروس تبخال منفرد نوع دوم (HSV-2) نامیده می‎شوند.
ویروس‎ها از طریق غشای مخاطی وارد بدن می‎شوند. غشای مخاطی لایه‎های بافت نازکی هستند که در اولین خط ورودی بدن قرار می‎گیرند. غشاهای مخاطی در بینی، دهان و آلت تناسلی یافت می‎شوند.
زمانی که ویروس وارد بدن شد خودش را با سلول‎ها یکسان‎سازی می‎کند و در درون سلول‎های عصبی لگن خاصره  جای می‎گیرد. ویروس‎ها گرایش دارند تا خود را با محیط پیرامونشان وفق داده و یا آن‎را تکثیر کنند که باعث می‏شود درمانشان سخت شود. 

 HSV-1 و  HSV-2 می‎توانند در ترشحات جسمی افراد آلوده پیدا شوند؛ مانند:

• بزاق
  
  
• منی
  
  
• ترشحات واژینال

بخال منفرد نوع اول HSV-1 :

این نوع از تبخال معمولا باعث ایجاد زخم سرد یا تبخال در حوالی دهان می‎شود. HSV-1 اغلب از طریق تماس مستقیم پوست بر روی پوست منتشر شده و همچنین  با سکس دهانی ممکن است به ناحیه تناسلی انتقال پیدا کند. عود مجدد بیماری در این نوع کمتر از آلودگی به HSV-2  رواج دارد.

بخال منفرد نوع دوم HSV-2:

این نوع از ویروس تبخال معمولا در ناحیه تناسلی ایجاد تبخال می‏کند. ویروس از طریق تماس جنسی مستقیم پوست بر روی پوست منتقل می‎شود. HSV-2  بسیار رایج است و به شدت واگیر دارد، حتی اگر فرد مبتلا شده زخم باز نداشته باشد.

توجه: چون ویروس خارج از بدن انسان به‎سرعت از بین می‎رود تقریبا غیر ممکن است که از طریق تماس پوست با توالت فرنگی، حوله و دیگر اشیا استفاده شده توسط فرد آلوده به ما منتقل شود.

 راه های انتقال تبخال تناسلی

هر نوع رابطه جنسی رابطه جنسی واژینال ، مقعدی ، دهانی با فرد آلوده.

 علائم تبخال تناسلی

• معمولا ظهور تبخال به عنوان شروع بیماری شناخته می‎شود. اولین نشانه بیماری بعضا دو روز بعد از تماس با سطح آلوده به ویروس و یا حداکثر تا 30 روز بعد آشکار می‎شود.
  
  
• نشانه‎های رایج در مردان شامل تاول بر روی آلت تناسلی، پوست بیضه و یا لمبرها است.
• تاول ‎ها یا همان تبخال‎ها می‎توانند در داخل دهان، بر روی لب  و صورت  و یا در هر جای دیگری که با ناحیه آلوده به ویروس تماس داشته است، ظاهر شوند.
  
  
• ناحیه آلوده شده اغلب پیش از ظاهر شدن واقعی تاول‎ها شروع به خاریدن کرده یا می‎سوزد.
  
• تاول‎ها ممکن است شکافته شده و یا تبدیل به زخم باز شوند و از آن‏ها ترشحات تراوش کند.
  
  
• روی زخم‎ ها ممکن است یک هفته بعد از پیدایش اولین نشانه‌ها کبره ببندد.
  
  
• احتمال دارد غدد لنفاوی ورم کنند. غدد لنفاوی با عفونت‎ها و التهابات مبارزه می‏کنند.
  
  
• ممکن است بیمار دچار سردرد، بدن درد و یا تب بشود.
   

تبخال تناسلی در نوزادان تازه متولد شده 

نشانه ‎های معمول در نوزادانی که در زایمان طبیعی با تبخال تناسلی متولد می‎شوند شامل زخم بر روی صورت، بدن و ناحیه تناسلی است.

کودکان با تبخال تناسلی به‎ دنیا آمده می‎توانند مشکلات شدیدی را تجربه کنند؛ مانند :

• نابینایی
• آسیب مغزی
• مرگ

بسیار مهم است که اگر مادر از تبخال تناسلی رنج می‏برد به پزشک این نکته را بگوید. پزشکان در صورت آگاهی از این مساله احتیاط‎ های لازم را جهت جلوگیری از انتقال این بیماری به نوزاد در هنگام زایمان انجام می‎دهند. معمولا در این شرایط سزارین جایگزین زایمان طبیعی می‎شود.

تبخال تناسلی در زنان معمولا به شکل زخم در این نقاط ظاهر می‎شود:

• واژن
• قسمت بیرون واژن
• دهانه رحم

توجه داشته باشید: که آلودگی تبخال تناسلی با لمس کردن محل عفونت و لمس دوباره و یا خاراندن قسمت های دیگر بدن می‎تواند گسترش پیدا کرده و به نقاط دیگر بدن از جمله چشم‎ها منتقل شود. 

نشانه ‌های تبخال تناسلی در هر فردی ممکن است متفاوت باشد. این نشانه‎ها و علائم می‎توانند بهبود پیدا کنند و دوباره باز گردند و این مساله تا سال‎ها ادامه پیدا کند.اگرچه برای بسیاری از افراد ظهور مجدد نشانه‌ها با گذشت زمان کمتر رایج است.
در دوران عود مجدد بیماری که کمی بعد از ظهور اولین نشانه‎ ها است؛ بیمار ممکن است احساس سوختن، خارش و سوزش در نواحی آلوده را تجربه کند. همچنین احساس درد در پایین کمر، لمبرها و پاها هم محتمل است.
البته دوران عود مجدد بیماری عمدتا از مرحله شروع بیماری کمتر دردناک است و  در این وضعیت زخم‎ ها سریع‎تر بهبود پیدا می‎کنند.

تشخیص تبخال تناسلی 

اخیرا در کشورهای پیشرفته کیت‎ هایی عرضه شده‎اند که هر فرد در منزل می‎تواند از آن‎ها برای تست تبخال تناسلی استفاده کرده و نتیجه تست را از طریق اینترنت در مدن زمان بین 2 تا 5 روز دریافت نماید. این روش ارزان، آسان و محتاطانه (برای کسانی که بر حفظ حریم شخصی خود تاکید دارند) است.
اما مثل هر مشکل پزشکی دیگری بهترین راه برای تشخیص و درمان تبخال تناسلی مراجعه به پزشک متخصص پوست و مو است. پزشکان عموما مبتلا بودن به این ویروس را با معاینه و بررسی زخم‎های ناشی از آن تشخیص می‎دهند. اگرچه همیشه ضروری نیست اما در بعضی از موارد ممکن است برای تشخیص نیاز به تست ‎های آزمایشگاهی باشد.
آزمایش خون می‎تواند به تشخیص تبخال تناسلی حتی پیش از شروع نشانه‎ ها کمک کند. اگر فردی احساس می‏کند که ممکن است در معرض این ویروس بوده باشد می‎تواند با آزمایش خون از مبتلا شدن یا نشدن خود مطمئن شود. 

درمان تبخال تناسلی

روش‎های درمانی می‎توانند نشانه‎ها  علائم تبخال تناسلی را از بین ببرند اما بهبودی کامل از ویروس تبخال تناسلی وجود ندارد.
پوشیدن لباس زیر نخی و اجتناب از پوشیدن لباس های تنگ،  زیرا آنها می توانند جریان هوا را در ناحیه تناسلی محدود کرده و باعث کاهش سرعت بهبودی ضایعات شوند.

داروهای تبخال تناسلی

داروهای آنتی ویروس(آسیکلوویر ، والاسیکلوویر ، فامسیکلوویر ، پنسیکلوویر) به بالا بردن سرعت ترمیم شدن زخم‎ها و کاهش درد کمک می‎کنند. داروها می‎توانند با اولین ظهور نشانه‎های ابتدایی مانند خاریدن، احساس سوزش و ... استفاده شوند تا عوارض بیماری را کاهش دهند. همچنین داروهایی ممکن است تجویز شود و احتمال دوباره عود کردن تبخال تناسلی را تا حد زیادی از بین ببرد.
داروهای ضد درد مانند ایبوپروفن و استامینوفن می توانند درد و تب را کاهش دهند.

درمانهای موضعی با بی حس کننده هایی مانند پریلوکائین ، لیدوکائین، بنزوکائین یا تتراکائین همچنین می تواند خارش و درد ناشی از ضایعات هرپسی را تسکین دهد.

جلوگیری از عود مجدد تبخال تناسلی

• نگرانی و استرس به‌عنوان عامل تضعیف‌کننده سیستم ایمنی بدن شناخته می‌شود که توانایی شما را برای مقابله با بیماری کاهش می‌دهد و همین عامل باعث عود مجدد تبخال تناسلی می شود.
  
  
• به‌اندازه کافی بخوابید و از خستگی مفرط بپرهیزید.
  
  
• داشتن رژیم غذایی مناسب و سالم که شامل مقادیر زیادی میوه و سبزی‌ است می‌تواند نقش مهمی در کنترل بیماری تبخال تناسلی داشته باشد.
  
  
• ترک سیگار و الکل
  
  
• انجام ورزش‌های منظم که برای شروع، ۲۰ دقیقه پیاده‌روی سریع در هرروز خوب است.
  
  
• سعی کنید از انجام کارهایی که باعث ایجاد درد در ناحیه تناسلی می‌شود، پرهیز کنید. التهاب پوست ناشی از تراشیدن مو، وکسینگ، شلوار تنگ، سوارکاری، دوچرخه‌سواری یا حتی روابط جنسی می‌تواند باعث فعال شدن ویروس شود.
  
  
• از تابش مستقیم نور خورشید یا پرتوی ماوراء بنفش به ناحیه آسیب‌دیده جلوگیری کنید. برای مثال آفتاب نگیرید و اگر تبخال صورت دارید از کرم ضد آفتاب استفاده کنید

درمان سریع ‎خانگی تبخال تناسلی

• استفاده از صابون و شامپو ملایم هنگام دوش گرفتن یا در وام آب‎گرم خوابیدن تاثیرگذار است.
  
  
• نقاط آلوده شده را باید خشک و تمیز نگه داشت.
  
  
• پوشیدن لباس‎های نخی گشاد و راحت و جلوگیری از تماس مستقیم پارچه ‏های زبر با و زخم‎ها، باعث احساس آسایش و بهبودی سریع‎تر می‎شود.
  
  
• استفاده از یخ به صورت غیر مستقیم باعث کاهش درد و ناراحتی می شود.
  
  
• استفاده از سرکه سیب روی تبخال ها باعث ضدعفونی شدن ناحیه تبخال ها می شود.
  
  
• استفاده از سیر که هم می توانید به صورت خورد شده یا روغن سیر را به قسمت الوده بزنید تا ضد عفونی شود.

درمان گیاهی تبخال تناسلی

• مالیدن عسل روی محل آلوده
  
  
• مالیدن روغن پونه کوهی روی محل آلوده
  
  
• مالیدن قهوه ی سیاه سرد شده
  
  
• مالیدن روغن زیتون
  
  
• چای کیسه ای نیز خاصیت ضد میکروبی دارد
  
  
• مالیدن ژل آلوئه ورا
  
  
• مالیدن روغن نارگیل
  
  
• شستوشو با چایی نعناع
  
  
• نوشیدن چای گیاه اکیناسه
  
  
• نوشیدن چای بادرنجبویه

چه کسانی بیشتر مبتلا به تبخال تناسلی می شوند؟

خطر مبتلا شدن به تبخال تناسلی در بین این گروه‎ها افزایش می‎یابد :

• زنان بیشتر از مردان در معرض تبخال تناسلی هستند. ویروس با رابطه جنسی به‎آسانی بیشتر از آنچه که از زنان به مردان انتقال پیدا کند؛ از مردان به زنان منتقل می‏شود.
  
  
• کسانی که شریک ‎های جنسی متعدد دارند
  
  

مشکلات تبخال تناسلی (پیامد و عوارض تبخال تناسلی)

مشکلات مربوط به تبخال تناسلی به شرح زیر است :

• دیگر بیماری‎های واگیردار مقاربتی
  

  
  داشتن تبخال تناسلی باعث می‏شود که بیشتر در معرض دیگر بیماری‎های واگیردار مقاربتی مانند ایدز باشیم.
  
  
• آلودگی نوزادان
  نوزادان در هنگام تولد به روش زایمان طبیعی می‎توانند به این ویروس آلوده شوند و خطراتی جدی سلامت آن‎ها را تهدید کند.
  
  
• مشکلات مثانه
  در بعضی از موارد ترکیب زخم‎ها با تبخال تناسلی باعث التهاب مجاری ادراری می‏شود.
   
• مننژیت
  در بعضی از نمونه‎های نادر عفونت HSV به التهاب غشاها و مایع نخاعی منجر شد که مغز و طناب نخاعی را احاطه کرده‎اند.

راه‎های پیشگیری تبخال تناسلی

روش‏های پیشگیری توصیه شده در رابطه با تبخال تناسلی همانند روش‎های پیشگیری سایر بیماری‎های مقاربتی هستند. خودداری از مقاربت یا محدود کردن رابطه جنسی به تنها یک‎ شریک و استفاده از روش‎های پیشگیری توصیه شده.رابطه جنسی با کاندوم نه تنها برای رابطه جنسی واژینال و رابطه جنسی مقعدی می تواند از ابتلا به تبخال تناسلی جلوگیری کند بلکه رابطه جنسی با کاندوم برای سکس دهانی نیز می تواند مانع ابتلا به تبخال دهانی شود.

واکسن تبخال تناسلی

محققان دانشگاه پنسیلوانیای آمریکا از تولید واکسن جدیدی برای درمان بیماری مهلک تبخال تناسلی خبر داده‌اند که آزمایش آن روی حیوانات با موفقیت تقریبا ۱۰۰ درصدی همراه بوده است.این واکسن قادر به نابودی ویروس بیماری‌زای هرپس سیمپلکس ۲ است که باعث ایجاد تبخال روی اندام‌های تناسلی انسان‌ها می‌شود.

تفاوت زگیل تناسلی با تبخال تناسلی

هر دو عفونت آمیزشی هستند که می توانند روی پوست فرد تأثیر بگذارند. با این حال، هر ویروس ویژگی های مشخص دارد اما ممکن است به علت شباهت این دو باهم اشتباه گرفته شوند.ممکن است هیچ کدام در بدن شخص علامت نداشته باشند.در واقع، تقریبا تمام افراد از نظر جنسی فعال ممکن است در طول زندگیشان حداقل یکبار به ویروس زگیل تناسلی مبتلا شوند. اما برای افراد از نظر جنسی فعال، احتمال ابتلا به یکی از این دو ویروس یا هر دوی این ویروس ها وجود دارد.

HPV مخفف ویروس پاپیلومای انسانی است. ویروس تبخال ساده (HSV) باعث تبخال تناسلی می شود.

چگونگی پخش شدن هر دوی این ویروس ها مثل هم و با تماس پوست با پوست مثل رابطه جنسی از راه واژن ، مقعد و دهان است.

در تبخال تناسلی علائمی شبه آنفولانزا نیز دیده می شود؛ همچنین زخم هایی اطراف دهان ممکن است دیده شود.