هرآنچه در خصوص علائم بارداری بایستی بدانید
مادر شدن برای بسیاری از خانم‌ها یکی از دلنشین‌ترین تجربیات زندگی است. بسیاری امید آن را در سر می‌پرورانند و خانواده‌های زیادی مدت‌های طولانی برای بچه‌دار شدن تلاش می‌کنند. گرچه تنها تست‌های بارداری می‌توانند به‌طور قطع وجود یا عدم وجود حاملگی را اثبات نمایند، برخی علائم و نشانه‌ها ممکن است حتی پیش از عقب افتادن عادت ماهانه، توسط مادر احساس گردیده و نیز برخی تغییرات فیزیولوژیک در طی بارداری تجربه می‌گردند که بایستی از بیماری‌های ارگانیک مادر افتراق داده شوند.
بسیاری از این تغییرات، طبیعی و در میان مادران باردار مشترک بوده و تنها اطمینان‌بخشی درخصوص آن‌ها کفایت می‌کند. با این حال به‌دلیل حساسیت این برهه‌ی زمانی و تأثیر آن بر زندگی هم مادر و هم جنین، زنان باردار بایستی آستانه‌ی حساسیت پایینی نسبت به تغییرات رخ داده در بدن خود و تأثیر آن بر جنین در حال رشد در این دوره داشته باشند.
اولین علائم بارداری به چه صورت بروز می‌یابند؟
شایع‌ترین علائم و تظاهرات زودرس بارداری عبارتند از:
-
عقب افتادن عادت ماهانه:
گذشت یک یا دو هفته از زمان مورد انتظار برای قاعدگی در هر ماه، ممکن است علامتی مؤید بارداری در فرد باشد. با این حال، این تخمین از دقت کافی برخوردار نیست. بسیاری از افراد عادت ماهانه‌ی نامنظم داشته و بسیاری از عوامل از قبیل استرس و برخی بیماری‌ها ممکن است به عقب افتادن نوبت قاعدگی بیانجامند. برخی از علائمی که در ادامه می‌آیند ممکن است زودتر از این نشانه بروز یابند. با این حال، از دقت کمتری برای پیش‌بینی حاملگی برخوردارند. -
ورم و درد پستان‌ها:
نوسان سطح هورمون‌ها در ابتدای حاملگی بر روی بافت پستان‌ها تأثیر گذارده و ممکن است منجر به حساسیت و احساس درد در آن‌ها گردد. این علامت عمدتاً با گذشت چند هفته از آغاز بارداری برطرف می‌شود. -
تهوع با یا بدون استفراغ:
احساس تهوع صبحگاهی که برخلاف نام آن، ممکن است در هر ساعتی از شبانه‌روز رخ دهد، اغلب حدود یک ماه پس از شروع بارداری بروز می‌یابد. با این حال، زمان رخ دادن این علامت در میان افراد مختلف، متفاوت بوده و برخی نیز ممکن است هرگز آن را تجربه نکنند. علت بروز تهوع در طی بارداری نیز به تغییر در سطح هورمون‌ها در این دوران بازمی‌گردد. -
تکرر ادرار:
علامت دیگر در زنان باردار، تکرر ادرار و نیاز به تخلیه‌ی مثانه به دفعات بیشتر نسبت به مواقع عادی است. علت این امر افزایش حجم درون عروقی در زمان بارداری برای جبران نیازهای تغذیه‌ای جنین و درنتیجه فیلتراسیون بیشتر مایعات به درون کلیه‌ها و دفع آن از طریق ادرار خواهد بود. -
خستگی:
ضعف و خستگی از علائم بسیار شایع اوایل بارداری است. در هفته‌های اول، میزان بالای هورمون پروژسترون منجر به ایجاد احساس خواب‌آلودگی در فرد باردار می‌گردد.
برخی علائم نامحسوس‌تر نیز در طی بارداری ممکن است رخ دهند. از این علائم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
اختلال خلق:
میزان بالای هورمون‌ها در بدن در ابتدای بارداری ممکن است به برخی اختلالات خلقی و احساسی و نوسانات خلقی بیانجامد. -
احساس نفخ:
مشابه با حالتی که در ابتدای شروع دوره‌های عادت ماهانه تجربه می‌گردد، نوسانات هورمونی ممکن است در مادران باردار احساس نفخ و ناراحتی‌های گوارشی ایجاد نماید. -
لکه‌بینی:
گاهی اوقات لکه‌بینی محدود، یکی از نخستین نشانه‌های بارداری است. این خونریزی، خونریزی لانه‌گزینی نام دارد و زمانی رخ می‌دهد که سلول تخم بارور در فاصله‌ی روز 10 تا 14 بعد از آغاز بارداری به دیواره‌ی رحم اتصال می‌یابد. خونریزی لانه‌گزینی در زمان تقریبی عادت ماهانه رخ می‌دهد و ممکن است با آن اشتباه گردد. با این حال برخی از زنان باردار ممکن است این علامت را تجربه نکنند. -
درد شکم:
برخی از زنان انقباضات رحمی خفیفی در مراحل اول بارداری گزارش می‌نمایند. -
یبوست:
تغییرات هورمونی ممکن است حرکات دستگاه گوارش را کند نموده و منجر به یبوست گردد.
بیزاری از غذا: زنان باردار ممکن است نسبت به برخی غذاها یا بوها حساسیت پیدا کرده و یا حس چشایی‌شان تغییر یابد. مانند اکثر دیگر علائم بارداری، این ترجیح‌های غذایی نیز می‌توانند به تغییرات هورمونی منتسب گردند. -
گرفتگی بینی:
افزایش سطح هورمون‌ها و گسترش حجم داخل عروقی ممکن است به ورم غشاهای مخاطی بینی، خشکی و خونریزی آن‌ها منجر گردد. این امر علائمی چون گرفتگی بینی و آبریزش را به‌دنبال خواهد داشت.
آیا علائم در بارداری دختر یا پسر تفاوت دارد؟
روش قطعی تعیین جنسیت جنین، انجام سونوگرافی در هفته‌ی بیستم بارداری است. با این حال، برخی نشانه‌ها می‌توانند بیانگر جنسیت جنین باشند. البته برخی باورهای غلط نیز در این خصوص وجود دارند که در ادامه به درستی‌سنجی هریک از این باورهای عامه می‌پردازیم:
-
تهوع صبحگاهی شدید:
بسیاری از افراد این علامت را به جنسیت مؤنث جنین نسبت می‌دهند و تحقیقات نیز نشان داده است که در حقیقت این تفاوت بین جنین دختر و پسر وجود داشته و مادران باردار با جنین دختر علائم شدیدتری از تهوع را از خود بروز می‌دهند. علت این امر، واکنش التهابی شدید تر این مادران در برابر میکروب‌ها در مقایسه با مادرانی است که انتظار نوزاد پسر را می‌کشند. -
نوسانات خلقی شدید:
برخی افراد معتقدند که مادران باردار با جنین دختر سطوح بالاتری از استروژن در بدن خود داشته و به این علت، نوسانات و اختلالات خلقی معمول بارداری را با شدت بیشتری بروز می‌دهند. با این حال تحقیقات علمی این موضوع را ثابت نمی‌کند. -
ویار شیرینی:
زنان اغلب ویارهای گوناگونی را در طی بارداری تجربه می‌کنند. برخی گمان می‌کنند که در زنان با ویارهای شیرینی، شانس دختر بودن و در ویارهای شوری شانس پسر بودن جنین بالاتر است. البته این موضوع صحت علمی نداشته و مطالعات درستی آن را اثبات نکرده اند. -
میزان استرس:
میزان استرس مادر پیش از بارداری بر جنسیت جنین تاثیرگذار است. مطالعه‌ای در سال 2012 رابطه‌ی میان سطح هورمون استرس (کورتیزول) را با نسبت تولد جنین دختر نشان داده است. هم‌چنین مطالعاتی در خصوص بارداری‌های به وقوع پیوسته پس از بلایای طبیعی مانند زمین‌لرزه‌ها، مطرح‌کننده‌ی آن است که مادران با میزان استرس بیشتر، احتمال بیشتری برای حاملگی دختر دارند. -
پوست چرب و موهای کدر:
با وجود باور عمومی در خصوص ارتباط پوست چرب و موهای کدر مادر با تولد نوزاد دختر، این رابطه بنیان علمی نداشته و نوسانات هورمونی طبیعی و تغییرات صورت‌گرفته در رژیم غذایی فرد باردار، علت آن شناخته می‌شوند. -
ضربان سریع قلب جنین:
برخی معتقدند که ضربان سریع قلب جنین، مطرح‌کننده‌ی دختر بودن جنین است. با این حال، از چندین دهه قبل این باور غلط در مطالعات علمی رد شده و اختلاف چندانی میان ضربان قلب جنین دختر و پسر گزارش نشده است.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
علائمی که پیشتر ذکر گردید، اختصاصی نبوده و نمی‌توانند به‌طور قطعی وجود بارداری را تایید نمایند. با این حال، اگر عادت ماهانه‌تان عقب افتاده، بهتر است در خانه یک تست بارداری انجام دهید و درصورت مثبت بودن، از متخصص زنان و زایمان وقت بگیرید.
در 48 ساعت اول پس از نزدیکی چه علائمی از بارداری ظهور می‌یابد؟
برخی از تظاهرات زودرس ذکر شده مانند درد و حساسیت در پستان‌ها، حالت تهوع، خستگی و حساسیت به بوها و نفخ ممکن است در طی چند روز اول بعد از لقاح خود را نشان دهند.
با انجام چه کارهایی می‌توانیم از وقوع خطرات بارداری پیشگیری کنیم؟
در اکثر موارد، بسیاری از رخدادهای نامطلوب بارداری از قبیل زایمان زودرس و پارگی کیسه‌ی آب جنین، قابل پیشگیری نیستند. با این حال برخی اقدامات می‌توانند در برخورداری از یک بارداری سالم و کم‌خطر نقش داشته باشند.
مانند:
- معاینات منظم توسط پزشک متخصص
- رژیم غذایی سالم حاوی آجیل
- ماهی و روغن دانه‌های مختلف
- پرهیز از مواد آسیب‌زا چون سیگار و داروهای تراتوژن
- فاصله‌گذاری مناسب بین حاملگی‌های پیاپی و کنترل بیماری‌های زمینه‌ای
دیدگاه ها