سرطان سینه شایع در زنان

سرطان سینه (پستان) نوعی بیماری است که در آن سلول‌های پستان به‌طرز کنترل‌نشده‌ای شروع به رشد می‌کنند. انواع مختلفی از این سرطان وجود دارد. نوع سرطان پستان بستگی به این دارد که کدام دسته از سلول‌ها سرطانی شوند. 

پستان از سه بخش اصلی تشکیل شده است. غده‌‌های شیری، لوله‌ها و بافت الیافی متصل‌کننده. غده‌های شیری آن بخش غده‌ای هستند که شیر تولید می‌کنند. لوله‌ها این شیر را به نوک پستان منتقل می‌کنند. بافت متصل‌کننده که شامل بافت الیافی و چربی است همه‌چیز را در بر می‌گیرد و کنار هم نگاه می‌دارد. بیشتر سرطان‌های پستان در لوله‌ها یا غده‌های شیری اتفاق می‌افتد. این سرطان می‌تواند از طریق رگ‌های خونی یا غدد لنفاوی به بخش‌های دیگر بدن نیز منتقل شود. در این صورت می‌گویند متاستاز یا دگرنشینی رخ داده است.

علت به وجود آمدن سرطان پستان چیست؟

• هورمون های جنسی افزایش استروژن در بدن باعث سرطان سینه شده و هر چقدر سن باروری یک خانم زیادتر باشد احتمال ابتلا به سرطان سینه در او نیز بیشتر می شود.
• چاقی  از دیگر موارد زمینه ساز ابتلا به سرطان پستان است.
• حاملگی دیررس و پس از 35 سالگی نیز احتمال ابتلا به سرطان سینه را افزایش می دهد.
• در بعضی از موارد مشاهده گردیده است که دیابت نیز در ابتلا به این سرطان دخیل است. 

سرطان سینه از چه سنی شروع می شود؟
شیوع سرطان سینه معمولا  50سال به بالا است اما از 20 تا 50 سالگی نیز بین مشاهده می گردد. این سرطان در مردان نیز یافت شده اما در زنان 100 برابر از مردان وجود دارد.

انواع سرطان پستان

• یکی از شایع‌ترین انواع سرطان پستان IDC است که به‌معنی سرطان مهاجم لوله‌ی پیوندی است. مهاجم در این اصطلاح به معنی این است که این بیماری تدریجا به بافت‌های دیگر بدن نیز رسوخ می‌کند. این سرطان بسته به شکل سلول‌های سرطانی در آن پنج زیرشاخه دارد که به صورت ذیل نامیده شده‌اند. بلغمی، لوله‌ای، برآمده ، مغزینه‌ای و تاجی
  سرطان مهاجم لوبولار یا ILC نیز غده‌های شیری را درگیر می‌کند. از طرفی آنژیوسارکوم نیز به شکل‌گیری سرطان در دیواره‌ی عروق خونی و رگ‌های لنفاوی شکل می‌گیرد.
• سرطان التهابی پستان که تمام پستان قرمز می‌شود و ورم می‌کند، بسیار خطرناک است اما تنها در کمتر از یک درصد مواقع رخ می‌دهد. بیماری پاژه‌ی نوک پستان نیز یکی از اشکال دیگر سرطان پستان است. 
• کارسینوم لوبولار (غده‌ی شیری) یا داکتال (لوله‌ای) درجا (LCIS و DCIS) سرطان نیست اما ریسک ابتلا به آن را به شدت بالا می‌برد. درجا در این اصطلاح به معنی این است که این سرطان در اعضاء اصلی بدن وجود ندارد و به سمت آن‌ها پیشروی نیز نمی‌کند.
  افرادی که به این نوع مبتلا می‌شوند در مقایسه با افراد معمولی احتمال بیشتری برای ابتلا به آن بین پنج تا ده سال آینده پیدا می‌کنند، اما این احتمال زیر سی درصد است. تقریبا هر یک مورد از هر پنج مورد سرطان پستان به این صورت است. تومور فیلودس نیز می‌‌تواند در مواردی سرطانی هم باشد.

علائم سرطان پستان

افراد مختلف علائم مختلفی برای این بیماری نشان می‌دهند. برخی افراد ممکن است هیچ علامتی نشان ندهند. برخی از علائم رایج و شایع برای این نوع سرطان در ادامه می‌آید. 

• حس کردن توده یا غده‌ی جدید در پستان یا زیر بغل
• کلفت شدن یا ورم کردن بخشی از پستان
• آسیب‌پذیری یا گودی در پوست پستان
• قرمزی یا پوسته‌پوسته شدن در نوک پستان یا خودش
• فرورفتگی یا درد داشتن در نوک پستان
• ترشحات از نوک پستان که شیر نباشد، غالبا همراه با خون
• هر تغییری در اندازه یا شکل پستان می‌تواند از علائم بالقوه‌ی سرطان باشد. هرچند همیشه در ذهن داشته باشید که ممکن است این علائم در بیماری‌های دیگر غیرسرطانی نیز مشاهده شوند.

در بسیاری از موارد که افراد فکر می‌کنند به سرطان مبتلا شده‌اند اما در حقیقت فقط دچار تغییرات فیبروکیستیک پستان یا کیست‌های ساده‌ی غیرسرطانی شده‌اند. به همین دلیل است که در صورت ظهور برآمدگی یا علائم غیر عادی نباید خونسردی خود را از دست داد و باید با پزشکان متخصص این حوزه صحبت کرده و منتظر نتایج نهایی شوید.

 تغییرات فیبروکیستیک باعث حساسیت و برآمدگی می‌شود و همینطور کیست‌های ساده‌ی غیرسرطانی که کیسه‌های کوچک پرآب هستند که ممکن است در پستان به وجود بیایند

 آیا سرطان پستان بدخیم کشنده است؟

بدخیمی سرطان ها به این معناست که توانایی متاستاز دادن به نقاط دیگر بدن را دارند و هرچی بدخیم تر باشند رشدشان بیشتر می شود.سلول های بدخیم از نظر شکل شباهت کمی با سلول های طبیعی همان بافت دارند.در صورتی که با روش های درمانی سرطان بتوانیم جلوی رشد این سلول ها را بگیریم می توانیم فرد را از مرگ نجات دهیم.برای جلوگیری از رشد زیاد این سلول ها و متاستاز آن ها باید در مراحل اولیه سرطان سینه شناسایی شود.

درمان سرطان سینه

• پرتو درمانی

  در این روش با استفاده از پرتو های پر قدرت سلول سرطانی را از بین میبرند. امروزه پزشکان می توانند به روش براکی تراپی یعنی کاشتن بذر رادیواکتیو در بدن بیمار این سلول های سرطانی را از بین ببرند.

• شیمی درمانی

  شیمی درمانی یک درمان دارویی است که برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. بعضی از افراد ممکن است برای از بین بردن سلول‌های سرطانی فقط تحت شیمی درمانی باشند، اما این نوع درمان اغلب همراه با درمان‌های دیگر، به ویژه جراحی، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• هورمون درمانی

  استروژن و پروژسترون، دو هورمون زنانه‌ای هستند که می‌توانند رشد تومورهای سرطان پستان را تحریک کنند. هورمون درمانی با جلوگیری از تولید این هورمون‌ها در بدن یا مسدود کردن گیرنده‌های هورمون در سلول‌های سرطانی رشد سرطان را متوقف می‌کند.

• لامپکتومی

  لامپکتومی نوعی عمل جراحی است که فقط تومور و قسمتی از بافت اطرافش که ظاهرا سالم است، برداشته می‌شود. لامپکتومی معمولا همراه با رادیوتراپی انجام می‌شود.

• ماستکتومی

  به برداشتن کامل پستان ماستکتومی می گویند.

• برداشتن غدد لنفاوی زیر بغل

  ممکن است در اثر متاستاز این سلول ها دچار سرطان شده باشند یا به صورت پیشگیرانه پزشک تشخیص دهد که باید این غدد برداشته شوند.

همچنین بخوانید : موارد مصرف و عوارض رانیتیدین - هشدار سرطان زا بودن

پیشگیری از سرطان سینه

• کنار گذاشتن مصرف دخانیات و الکل و مخدر ها
• استفاده از غذاهای سالم و پرهیز از مصرف غذاهای پرچرب و استفاده ی بیشتر از سبزیجات به خصوص سبزیجات برگدار
• داشتن ورزش روزانه و منظم
• شیردهی و بارداری باعث کم نگه داشتن استروژن بدن و در نتیجه جلوگیری از بوجود آمدن سرطان می شود.

تراکم پستان و تاثیر آن در سرطان

به نسبت بافت الیافی، لوله‌ها و غده‌ها‌ی شیری به چربی موجود در پستان، تراکم آن گفته می‌شود. چهل درصد از خانم‌ها تراکم مناسبی دارند، چهل درصد تکه‌هایی از بافت متراکم به صورت پخش‌شده دارند، ده درصد تقریبا تماما چربی‌اند و ده درصد پستان‌های شدیدا متراکم دارند. دانشمندان در مورد دلیل این موضوع مطمئن نبوده اما خانم‌هایی که بافت متراکم‌ تری در پستان‌هایشان دارند احتمال ابتلای بیشتری به سرطان دارند. البته این موضوع در شاخص مرگ و میر نیست و سرطان را خطرناک‌تر نمی‌کند.

تراکم پستان می‌تواند طی زمان متغیر باشد. فاکتورهای موثر در آن جوان بودن، حامله یا شیرده بودن، تحت درمان هورمونی بودن یا داشتن وزن پایین است. از طرفی این تراکم باعث می‌شود تومورها در میان بافت الیافی و لوله و غده‌های شیری گم شوند، چرا که در تصویر ماموگرافی هردو به‌صورت سفید دیده می‌شوند. درصورتی که شخصی با پستان متراکم مشکوک به سرطان باشد از روش‌های دیگری مانند MRI یا سونوگرافی برای تشخیص آن استفاده می‌شود.

ارزیابی برای سرطان سینه

این خودارزیابی باید به صورت ماهانه انجام شود تا با تشخیص بیماری هرچه زودتر به مقابله با آن بپردازید. انجام این پنج مرحله بسیار آسان است و بهتر است آن را در خانه انجام دهید و انجامش را به کسانی که بهشان اهمیت می‌دهید توصیه کنید.

• در مرحله‌ای اول با شانه‌های صاف روبه‌روی آینه می‌ایستید و دست‌ها رو روی کمر قرار می‌دهید. پستان‌ها در آینه باید اندازه، شکل و رنگ معمولی خود را داشته باشند. همچنین باید بدون انحراف یا تورم غیرعادی جدید سر جای خود قرار گرفته باشند.
  در صورتی که گودی، چروک، قرمزی، ورم یا فرورفتگی نوک پستان مشاهده شود، باید با دکتر زنان و زایمان خود مشورت کنید.
• در مرحله‌ی دوم دست‌هایتان را بالا می‌برید و دوباره به دنبال همین موارد می‌گردید.
• در مرحله‌ی سوم توجه می‌کنید که از نوک پستان‌ها مایعی آب‌مانند، زرد رنگ یا خونی ترشح نشده باشد.
• در مرحله‌ی چهار دراز می‌کشید و با استفاده از دست مخالف پستان‌های خود را با استفاده از سه‌انگشت صاف و سفت در حرکت‌های دوار بررسی می‌کنید. در این مرحله باید تمام سطح پستان و زیر بغل را بررسی کنید. این سرطان رایج‌ترین سرطان در زنان است و در ایالات متحده از هر هشت خانم یک نفر به آن مبتلا می‌شود، درنتیجه ضروری است که حتما این مرحله را هر ماه با دقت انجام دهید.  بعضی‌ها ترجیح می‌دهند از نوک پستان شروع کنند و به اطراف بروند، برخی از بالا به پایین می‌روند. نکته‌ی مهم این است که همه‌ی بخش‌ها را لمس کنید و جایی از قلم نیفتد.
• در مرحله‌ی پنجم و آخر نیز در حالت ایستاده یا نشسته باید دوباره با استفاده از لمس کردن به دنبال موارد غیر عادی بگردید. برخی از افراد این مرحله را در حمام انجام می‌دهند چرا که لیز بودن پوست می‌تواند به بررسی بهتر کمک کند. در صورتی که متوجه غده یا برآمدگی یا هرچیز غیرطبیعی دیگری شدید، آرامش خود را از دست ندهید و با پزشک خود تماس بگیرید.

درجه (گرید) بندی سرطان سینه

• درجه 1: در حالتی که گرید یک باشد میزان تقسیم سلولی سلولهای سرطانی خیلی زیاد نیست و شدت بدخیمی آنها کم است.
• درجه 2: تقسیم سلولی و میزان بدخیمی سلولهای سرطانی متوسط است.
• درجه 3: میزان بدخیمی سلولهای سرطانی خیلی زیاد است.

مرحله بندی سرطان سینه (استیج)

• مرحله صفر:در این مرحله سرطان تهاجمی وجود ندارد و متاستازی در جاهای دیگر بدن وجود ندارد.
• مرحله یک:اندازه تومور پستان زیر 2 سانتی متر است.
• مرحله دو:اندازه تومور بین 2تا5 سانتی متر است.متاستاز فقط تا 3 غده لنفاوی را درگیر کرده است.
• مرحله سه:سایز تومور بدخیم بالاتر از 5 سانتی متر است و بیشتر از 3 غده لنفاوی را درگیر کرده است.
• مرحله چهار:در این مرحله سرطان متاستاتیک است و علاوه بر غدد لنفاوی زیر بغل و پستان ارگان های دیگر بدن را نیز درگیر کرده است.

همچنین بخوانید  : نشانه های سرطان رحم (uterus cancer) چیست؟