اوایل اسفند ماه بود که خبر شیوع کرونا ویروس جدید یا کووید ۱۹ به طور رسمی اعلام شد. ستاد مبارزه با کرونا برای کاهش شیوع بیماری اقدام به تعطیلی اماکن مختلف کرد و خیلی زود مدرسه‌ها، دانشگاه‌ها و برخی از کسب‌وکارها تعطیل شدند. برای تعطیلی مراکز مختلف، ستاد مبارزه با کرونا آن مرکز را از لحاظ میزان خطر (ریسک) ارزیابی می‌کرد. دسته‌ای از کسب‌وکارها در گروه مشاغل پرخطر یا پرریسک قرار گرفتند. دندانپزشکی هم از آن دست مشاغلی است که در دوران کرونا جزو فعالیت‌های پرخطر شناخته شده و احتمالاً بازگشایی مراکز و درمانگاه‌های دندانپزشکی در آخرین مراحل مدیریت بحران کرونا صورت بگیرد.
در این مقاله می‌خواهیم ببینیم که چرا دندان‌پزشکی‌ها در گروه مشاغل پرخطر قرار گرفته‌اند، چرا بسیاری از کلینیک‌های دندانپزشکی در حال حاضر تعطیل‌اند و برای انجام درمان‌های دندانپزشکی باید به کجا مراجعه کنیم.
دندانپزشکی از مشاغل پرخطر در دوران کرونا
زمانی که دندان‌پزشک در حال کار روی دندان‌های شماست، آیروسول‌ها در هوا پخش می‌شوند. آیروسول‌ها همان قطرات ریز آب دهان یا خون هستند. وقتی دندان‌پزشک از ابزارهای مختلف دندانپزشکی مثل بادپاش یا توربین برای لایه‌برداری، پولیش یا روت کانال استفاده می‌کند، مایع بزاقی و خون به شکل ذرات بسیار سبک و کوچکی در هوا به پرواز در می‌آیند و به محیط اطراف اسپری می‌شوند. که این میتواند بسیار خطرناک باشد به همین دلیل میتوانید در داکتاپ از پزشکان متخصص دندان پزشکی تهران و دیگر شهر ها مشاوره آنلاین دریافت کنید و در صورت ضرورت به مراکز و کلینیک های بهداشتی دندان پزشکی مراجعه کنید.
رعایت توصیه‌های بهداشتی مثل همیشه
رعایت توصیه‌های بهداشتی سفت و سخت برای دندان پزشکان اتفاق جدیدی نیست. به هر حال دندانپزشکی در ارتباط مستقیم با محیط دهان است که اصلی‌ترین راه انتقال انواع بیماری‌های عفونی است. دندان‌پزشکان در دوران قبل از کرونا نیز موظف بودند مراقبت‌های بهداشتی را طوری رعایت کنند که انگار تمام بیماران به یک بیماری عفونی مبتلا هستند.
حساسیت بیشتر در دوران کرونا
بیماری‌های عفونی که احتمال انتقال‌شان در درمان‌های دندانپزشکی بالاست شامل بیماری‌های منتقله از راه خون (مثل هپاتیت) و بیماری‌های تنفسی (مثل آنفولانزا و سرماخوردگی) هستند. همانطور که هر سال در فصول سرد دندان‌پزشکان عادت به افزایش حساسیت مراقبت‌های بهداشتی مطب و کلینیک‌های خود دارند، در دوران کرونا نیز این حساسیت‌ها را لحاظ خواهند کرد.
تفاوت مراقبت‌های بهداشتی دندانپزشکی در دوران کرونا با مراقبت‌های بهداشتی همیشگی در این است که این ویروس قدرت انتقال بیشتری دارد و اصطلاحاً واگیردارتر است. خطر ابتلا به کرونا در محیط‌های دندانپزشکی که از ابزارهای پولیش و بادپاش استفاده می‌کنند به حدی است که برخی از متخصصان می‌گویند، بعد از انجام درمان، باید ۲۴ ساعت اتاق کلینیک را خالی گذاشت و تهویه کرد تا خطر ابتلا به صفر برسد. البته در این باره تحقیق قابل استنادی انجام نشده و نمی‌توانیم این گفته را تأیید کنیم.
چه اقداماتی برای ایمن‌سازی دندان‌پزشکی‌ها انجام شده است؟
دهان و دندان‌ها مثل سایر اعضای بدن نیازمند خدمات درمانی اورژانسی می‌شوند. آبسه یا عفونت‌های لثه یا شکستگی‌های فک و دندان از جمله مواردی هستند که نیاز به درمان اورژانسی دارند. پس دندان‌پزشکی‌ها را نمی‌توان به طور کامل تعطیل کرد.
برای ایمن‌سازی شرایط کلینیک‌ها و مطب‌ها، هم خود دندان‌پزشکان و هم سیستم‌های نظارتی بهداشت و درمان دست به کار شده‌اند. وزارت بهداشت در اسفند ماه دستورالعمل نحوه ارائه خدمات دندانپزشکی در دوران کرونا را منتشر و دندان‌پزشکان را موظف به رعایت توصیه‌های بهداشتی جدید کرد. فایل پی دی اف این دستورالعمل را میتوانید از اینجا دانلود کنید.
بیایید برخی از نکاتی که در این دستورالعمل درج شده را با هم مرور کنیم:
- استفاده از گان، شیلد (محافظی در جلوی صورت)، ماسک و دولایه دستکش یکبار مصرف برای تمام کارمندان دندانپزشکی
- ارائه خدمات اورژانسی و به تعویق انداختن درمان‌های زیبایی و غیرضروری
- ضد عفونی تمام سطوح و ابزارهای دندانپزشکی بعد از اتمام جلسه درمانی هر بیمار
- رعایت ملاحظات و نحوه برخورد با بیماران مراجعه کننده به واحد دندانپزشکی (از نظر رعایت اصول کنترل عفونت، استرایلیزاسیون و حفاظت شخصی) بایستی کاملاً مشابه برخورد با بیماران دارای هپاتیت باشد.
- رعایت این قوانین هم از دندان‌پزشک و کادر درمانی و اداری کلینیک محفاظت می‌کند و هم از مراجعین.
راهنمای مراجعین دندانپزشکی در دوران کرونا
آیا هنوز دندان پزشکی‌ها بسته‌اند؟
بسیاری از دندان پزشکی‌های کشور در زمان نگارش این مقاله بسته هستند یا فقط خدمات اورژانسی را ارائه می‌دهند.
در ۲۸ فروردین، قاسم جان بابایی، معاون درمان وزارت بهداشت اعلام کرد که فقط انجام خدمات اورژانسی دندانپزشکی مجاز است.
در ۶ اردی‌بهشت دکتر بهزاد هوشمند، دبیر کمیته دندانپزشکی ستاد مبارزه با کرونا، اعلام کرد که مراکز خصوصی منتخب و مطب‌هایی که درخواست‌شان به تأیید معاونت‌های درمان برسد، می‌توانند با رعایت دستورالعمل اعلام شده، خدمات اورژانس و ضروری را ارائه نمایند.
برای درمان به کدام مراکز می‌توانیم مراجعه کنیم؟
هنوز فهرست یا پایگاهی برای معرفی دندانپزشکی های دایر در دوران کرونا وجود ندارد و می‌بایست به سایت یا صفحه دندانپزشکی در شبکه‌های اجتماعی مراجعه کنید یا با مرکز درمانی تماس بگیرید. در حال حاضر درمانگاه‌های دندانپزشکی دولتی و وابسته به دانشگاه‌های علوم پزشکی مثل سابق دایر هستند ولی تنها خدمات ضروری را ارائه می‌دهند. برخی مراکز خصوصی تحت عنوان «کلینیک‌های معین وزارت بهداشت» نیز باز هستند و خدمات درمانی ضروری را ارائه می‌دهند. با استفاده از سامانه داکتاپ (doctop.com) میتوانید اطلاعات تماس نزدیک‌ترین درمانگاه‌ها و مطب‌های دندانپزشکی بهترین متخصصان کشور را به خود بیابید و بعد از هماهنگی، برای درمان به این مراکز مراجعه کنید.
درمان کدام مشکلات دندان ضروری است؟
تمام متخصصان و سازمان‌ها توصیه می‌کنند که در دوران کرونا فقط برای انجام درمان‌های ضروری و اورژانسی دندان به دندان‌پزشکی‌ها مراجعه کنید. برخی از موارد اورژانسی دندانپزشکی را در ادامه فهرست کرده‌ایم:
- درمان شکستگی‌ها و گرفتن تیزی دندان
- شکستگی‌ها و دردهای ارجاعی فک و صورت
- کشیدن دندان و دندان درد
- آبسه دندان، عفونت لثه و مخاط دهان
- خونریزی بعد از کشیدن دندان
- بخیه بافت دهان به دلیل آسیب
- کشیدن بخیه غیرقابل جذب
- اصلاح سیم‌های ارتودنسی که باعث درد شده است
- اصلاح پانسمان‌ها
اگر مشکوک به کرونا هستید باید چه کار کنید؟
اگر مشکوک به کرونا هستید یا به بیماری تنفسی حاد کرونا مبتلا شده‌اید، برای دریافت درمان‌های اورژانسی دندانپزشکی میتوانید به یکی از درمانگاه‌های دندانپزشکی دانشگاه‌های علوم پزشکی شهر خودتان مراجعه کنید. کافی است به سایت دانشگاه علوم پزشکی مراجعه کنید تا فهرست درمانگاه‌های دندانپزشکی را ببینید.
در این دوران برای پیشگیری از مشکلات دندان چه می‌توان کرد؟
انجمن دندانپزشکی آمریکا برای حفظ سلامت دندان و پیشگیری از مراجعه به دندانپزشکی در دوران کرونا، پنج توصیه‌ی زیر را ارائه کرده است:
- بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. به طور منظم مسواک بزنید. مسواک خود را با دیگران به اشتراک نگذارید. هر ۳-۴ ماه یکبار مسواک خود را تعویض کنید.
- از شربت‌های ضد سرفه بدون قند استفاده کنید. برخی از شربت‌ها، قطره‌ها و آب نبات‌های ضد سرفه حاوی قند هستند که می‌توانند برای دندان مضر و آسیب‌زا باشند.
- بعد از استفراغ دهان خود را بشویید ولی مسواک نزنید. کرونا ویروس جدید میتواند باعث حالت تهوع و استفراغ شود. اگر استفراغ کردید، بلافاصله مسواک نزنید. در این حالت اسید مخرب معده را روی دندان‌ها خواهید مالید. اول از همه دهان خود را با آب بشویید. میتوانید از دهان شویه یا ترکیب آب و جوش شیرین استفاده کنید. نیم ساعت بعد هم مجاز به مسواک زدن هستید.
- آب بنوشید و از خشک شدن دهان جلوگیری کنید. این توصیه در حفظ سلامت دندان و همچنین پیشگیری از ابتلا به کرونا ویروس جدید مؤثر است. خشکی دهان میتواند باعث افزایش احتمال خرابی دندان، عفونت‌های دهان و بیماری‌های مجاری تنفسی بشود. همچنین برخی داروهایی که برای درمان کرونا ویروس استفاده می‌شوند، دهان را خشک می‌کنند، پس در زمان مریضی حتماً مصرف مایعات را افزایش بدهید.
- در انتخاب مایعات و نوشیدنی‌ها دقت کنید. بهترین و ایمن‌ترین راه برای تأمین آب بدن، نوشیدن آب آشامیدنی است. اگر به مصرف نوشیدنی‌های گازدار مثل نوشابه یا نوشیدنی‌های انرژی‌زا علاقه دارید، موارد بدون قند آن‌ها را تهیه کنید. در زمان بیماری سعی کنید چای گرم آرامش‌بخش خود را بدون قند یا لیمو بنوشید. قند و شکر باعث خرابی دندان می‌شوند. لیمو هم خاصیت اسیدی دارد و به دندان‌ها آسیب می‌زند.
دیدگاه ها